علی خدیوی

تنوع ژنتیکی قابل توجه در میان جمعیت بومی گردوی ایرانی (Juglans regia L.) فرصتی عالی برای شناسایی ژنوتیپ های دارای صفات ارزشمند فراهم می کند. در مطالعه حاضر، ارزیابی تنوع مورفولوژیکی و پومولوژیکی 362 ژنوتیپ منشأ نهال گردو برای شناسایی ژنوتیپ های برتر انجام شد. تفاوت معنی داری در بین ژنوتیپ های بررسی شده از نظر خصوصیات ارزیابی شده مشاهده شد. وزن نات از 53/5 تا 24/19 گرم با میانگین 67/10 گرم است. دامنه وزن مغز از 78/1 تا 28/9 گرم با میانگین 83/4 گرم بود. درصد مغز در 107 مورد از 362 ژنوتیپ مورد مطالعه بیش از 50 درصد بود. تجزیه و تحلیل رگرسیون چندگانه (MRA) نشان داد که درصد مغز با وزن مغز، وزن نات، عرض نات و ضخامت پوسته ارتباط دارد. تجریه و تحلیل مؤلفه اصلی (PCA) نشان داد که صفت های مربوط به اندازه نات و مغز با مؤلفه اول (PC1) ارتباط دارد. تجزیه و تحلیل خوشه ای (HCA) نشان داد که ژنوتیپ ها به دو گروه اصلی تقسیم شده اند. بر اساس مهم ترین خصوصیات تجاری که توسط اصلاح کنندگان برای انتخاب گردوی ایده آل در نظر گرفته می شود، 15 ژنوتیپ برتر انتخاب شد که برای کشت در باغ ها توصیه می شود و همچنین می تواند در برنامه های اصلاحی استفاده شود.