علی خدیوی

جنس پسته (Pistacia) متعلق به خانواده Anacardiaceae است. سه گونه پسته در ایران وجود دارد که شامل پسته اهلی (P. vera)، پسته خنجوک (P. khinjuk)و بنه (P. atlantica) است. بنه دارای سه زیرگونه mutica، kurdica و cabolica می باشد. بنه یا پسته وحشی، یکی از گونه های ارزشمند اکوسیستم زاگرس است. تاج آن بزرگ و گرد، تنه اش صاف و تیره رنگ و برگ های آن شانه ای فرد با حاشیه ای تقریباً مژه دار است (Galili, 1990). سطح پراکنش این گونه در ایران 8/2 تا 8/3 میلیون هکتار گزارش شده است (کرمشاهی، 1383). بنه گیاهی خشکی پسند بوده که به عنوان گونه غالب در جنوب غرب پوشش گیاهی عمده جنگل های تنک را تشکیل داده است (Zohary, 1996). این گونه به خاطر پوشاندن مناطق خشک و نیمه خشک و داشتن میوه، روغن و صمغ (سقز) و همچنین ارزش های دارویی و خوراکی آن، اهمیت زیادی در زندگی اقتصادی و اجتماعی مردم ساکن در بخش های وسیعی از زاگرس دارد، به همین دلیل بهره برداری از آن به شکلی که به بقای آن لطمه ای وارد نکند، باید مورد توجه قرار گیرد که جز با شناخت کامل و برنامه ریزی و مدیریت صحیح و اصولی امکان پذیر نیست (کرمشاهی، 1383). بنابراین شناخت تنوع ژنتیکی جمعیت های مختلف بنه می تواند گام مهمی در جهت توسعه و ترمیم رویشگاه های این گونه با ارزش باشد (Kafkas et al., 2006).