علی خدیوی

میوۀ هلو به دلیل بافت‎ ‎نرم،‎ ‎خاصیت فاسد شدنی بالا و حساسیت‎ ‎فراوان‎ ‎به عوامل‎ ‎قارچی‎ ‎عمر انباری‎ ‎بسیار‎ ‎کوتاهی‎ ‎دارد. از این رو، افزایش عمر انبارمانی آن به شدت احساس می شود. این‎ ‎پژوهش‎ ‎به- منظور‎ ‎بررسی تأثیر پوشش های خوراکی نانوکیتوسان و عصارۀ گیاهی تیمول بر عمر انبارمانی و خصوصیات پس از برداشت میوۀ هلو رقم زعفرانی انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل‎ ‎در قالب طرح کاملاً‎ ‎تصادفی‎ ‎با غلظت های مختلف نانوکیتوزان (صفر، 5/0، 1 و 5/1 درصد) و عصارۀ گیاهی تیمول (صفر، 200 و 400 میلی گرم در لیتر) در سه تکرار اجرا‎ ‎شد. پس‎ ‎از اعمال‎ ‎تیمار، میوه ها‎ ‎به‎ ‎سردخانه ای‎ ‎با‎ ‎دمای حدود 5 درجه‎ ‎سانتی گراد منتقل شدند. نتایج‎ ‎نشان‎ ‎داد‎ ‎که غلظت 5/0 درصد نانوکیتوزان و 200 میلی گرم در لیتر تیمول و ترکیب این دو در مقایسه با سایر تیمارها اثر بهتری بر عمر انبارمانی و خصوصیات پس از برداشت میوه ها داشتند، بنابراین تنها این سه تیمار و تیمار شاهد برای تجزیه واریانس و مقایسه میانگین مورد استفاده قرار گرفتند. تغییرات در کاهش وزن، سفتی بافت، فساد، میزان مواد‎ ‎جامد‎ ‎محلول، خواص‎ ‎کیفی و‎ ‎حسی، مقدار کارتنوئید و آنتوسیانین میوه‎ ‎ها در طی 10، 15، 20، 25 و 30 روز انبارداری مورد ارزیابی قرار گرفت. استفاده از این‎ ‎پوشش ها‎ ‎میزان‎ ‎فساد و درصد کاهش وزن میوۀ هلو را‎ ‎در ‎ ‎طی‎ ‎انبارداری‎ ‎در‎ ‎مقایسه‎ ‎با‎ ‎نمونه های‎ ‎شاهد‎ ‎کاهش داده است. میزان‎ ‎سفتی‎ ‎بافت‎ ‎میوه،‎ ‎کارتنوئید‎ ‎و‎ ‎آنتوسیانین‎ ‎در‎ ‎میوه‎ ‎های‎ ‎تیمار‎ ‎شده‎ ‎با‎ ‎پوشش عصاره تیمول و نانوکیتوسان‎ ‎به طور‎ ‎معنی داری‎ ‎بیشتر‎ ‎از میوه های‎ ‎گروه‎ ‎شاهد‎ ‎بود‎.‎ همچنین افزایش میزان مواد جامد محلول در میوه‎ ‎های تیمار شده با پوشش‎ ‎های مختلف در مقایسه با تیمار شاهد کمتر بود. از نظر خواص‎ ‎کیفی و‎ ‎حسی‎ ‎نیز‎ ‎هلوهای تیمار‎ ‎شده‎ ‎با‎ ‎عصارۀ تیمول و نانوکیتوزان‎ ‎بیشترین پذیرش را‎ ‎به خود‎ ‎اختصاص دادند. در‎ ‎بین‎ ‎تیمارهای‎ ‎مختلف‎ ‎عصارۀ تیمول و نانوکیتوزان، غلظت‎ ‎ 200 میلی گرم در لیتر تیمول در ترکیب با 5/0 درصد نانوکیتوزان در بیشتر پارامترها‎ ‎با‎ ‎سایرغلظت ها‎ ‎اختلاف‎ ‎معنی دار‎ ‎داشته‎ ‎و‎ ‎ماندگاری‎ ‎محصول‎ ‎را‎ ‎به صورت‎ ‎معنی داری‎ ‎افزایش داده است.