ذخایر ژنتیکی موجود در هر کشور یکی از گران بهاترین منابع بالقوه کشاورزی آن کشور به شمار می-روند. سماق (Rhus coriaria L.) به دلیل داشتن ترکیب های فنولی به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی در درمان بیماری ها محسوب می شود. در مطالعه حاضر، تنوع فنوتیپی و بیوشیمیایی 136 ژنوتیپ سماق در استان مرکزی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که ژنوتیپ های مورد مطالعه اختلاف معنی داری در بیشتر صفات دارند. طول خوشه در دامنه 71/54 تا 42/142 میلی متر و عرض خوشه در دامنه 65/13 تا 55/35 میلی متر قرار داشتند، در حالی که وزن خوشه بین 55/0 تا 67/6 گرم با میانگین 26/2 گرم بود. میانگین وزن 10 عدد میوه 14/0 گرم بود، در حالی که وزن 100 عدد بذر از 50/0 تا 81/0 گرم متغیر بود. در بین صفات بیوشیمیایی، بیشترین ضریب تغییرات مربوط به فعالیت های آنتی اکسیدانی (%78/39CV=) بود. بیشترین میانگین بدست آمده ترکیبات فنولی مقدار 97/190 بود و ترکیبات فلاونوئیدی با میانگین 69/4 از 19/2 تا 54/7 میلی گرم کوئرستین بر گرم ماده خشک متغیر بود. تانن در دامنه 00/52 تا 80/189 میلی گرم اسید گالیک بر گرم ماده خشک قرار داشت. تجزیه و تحلیل ضریب همبستگی نشان دهنده همبستگی مثبت بین صفات اندازه گیری شده بود. تجزیه به عامل ها، صفات مورفولوژیکی را در هفت عامل و صفات بیوشیمیایی را در سه عامل اصلی قرار داد که به ترتیب قادر به توجیه 12/73 و 06/76 درصد از واریانس کل بودند. مطالعه حاضر اطلاعاتی در مورد مشخصات مورفولوژیکی و شیمیایی سماق ارائه داد که این نتایج می تواند در حفاظت و مدیریت این ژرم پلاسم ارزشمند به کار برود.
