علیرضا بهرامی

مقدمه: تصویر بدنی منفی و پیامدهای رفتاری نامطلوب آن از نگرانی‌های مهم سلامت عمومی است و بررسی عوامل روانشناختی موثر در شکل‌گیری آن از اهمیت بسزایی برخوردار است. هدف: این پژوهش با هدف مقایسه خود‌‌شفقت‌ورزی و انعطاف‌پذیری شناختی در افراد با و بدون نشانگان اختلال بدشکلی بدن انجام شد. روش­: طرح پژوهش حاضر توصیفی و از نوع علی مقایسه‌ای بود. جامعه پژوهش شامل تمامی زنان و مردان ۱۸ تا ۴۰ ساله شهر تهران در سال ۱۴۰۰ بود، که از این جامعه ۳۱ نفر به عنوان گروه نمونه دارای نشانگان اختلال بدشکلی بدن و ۳۱ نفر به عنوان گروه نمونه بدون نشانگان اختلال بدشکلی بدن به روش نمونه‌گیری در دسترس و به صورت هدفمند انتخاب شدند. جهت جمع‌آوری داده‌ها از مقیاس اصلاح شده وسواس فکری- عملی ییل براون برای اختلال بدشکلی بدن (۱۹۹۷)، مقیاس خود‌‌شفقت‌ورزی (۲۰۱۱) و سیاهه انعطاف­‌پذیری شناختی (۲۰۱۰) استفاده شد. داده‌­ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره به کمک نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۵ تجزیه و تحلیل شدند. یافته­‌ها: یافته­‌ها نشان داد میانگین نمرات خود‌‌شفقت‌ورزی (F=۳۱/۱۶ ،P=۰/۰۰۱ ،Eta=۰/۳۴) و انعطاف‌پذیری شناختی (F=۳۱/۲۴ ،P=۰/۰۰۱ ،Eta=۰/۱۸) به‌طور‌ معناداری در گروه دارای نشانگان اختلال بدشکلی بدن پایینتر از گروه بدون نشانگان اختلال بدشکلی بدن بود و بین دو گروه از لحاظ آماری تفاوت معناداری وجود دارد (P<۰.۰۱). نتیجه­‌گیری: نتایج مطالعه حاضر بر اهمیت مکانیسم‌های روانشناختی در علائم اختلال بدشکلی بدن تاکید دارد. این یافته‌ها نشان داد که روان‌درمانگران باید در زمان پیشگیری و درمان به ویژگی‌های روانشناختی خاص افراد دارای علائم اختلال بدشکلی بدن توجه اساسی داشته باشند.