عبداله ایمان مهر

تحقیق حاضر با هدف بررسی تاثیر پنج روش آبیاری شامل آبیاری قطره ای زیر سطحی، قطره ای سطحی، بارانی سنتر پیوت، بارانی ثابت و آبیاری سطحی اصلاح شده و چهار سطح نیاز آبی گیاه شامل 50، 75، 100 و 125 درصد بر خصوصیات فیزیکی، مکانیکی و بیولوژیکی دانه لوبیای قرمز (رقم ناز) انجام شد. آزمایش ها به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. در این تحقیق پارامترهای ابعاد، قطر متوسط هندسی، کرویت، حجم، سطح ، دانسیته حجمی، دانسیته واقعی، تخلخل، سختی دانه، زاویه استقرار، ضریب اصطکاک، شاخص شناوری، درصد جوانه زنی و قدرت دانه اندازه گیری شد و اثر تیمارهای آزمایش بر فاکتورهای فوق بررسی گردید. نتایج نشان می دهد، بزرگترین ابعاد دانه و قطر هندسی لوبیا با سیستم آبیاری قطره ای زیر سطحی و کمترین ابعاد دانه با سیستم آبیاری بارانی سنتر پیوت به دست آمد. تنها نیاز آبی و اثر متقابل آن با سیستم آبیاری اثرات معنی داری را بر درصد کرویت دانه نشان داد. مقادیر دانسیته حجمی تحت سیستم آبیاری سطحی بیشترین مقدار (722 گرم بر لیتر) و تحت سیستم آبیاری قطره ای زیر سطحی کمترین مقدار (689 گرم بر لیتر) است. دانسیته واقعی، درصد تخلخل و شاخص شناوری توسط تیمارهای آزمایش تحت تأثیر قرار نگرفتند. بیشترین رطوبت دانه متعلق به دانه های تولیدی تحت سیستم های آبیاری بارانی ثابت و محور گردشی (4/16 و 16درصد) است. وزن صد دانه و حجم دانه با افزایش مقدار آب مصرفی روند صعودی داشتند. بیشترین حجم دانه لوبیا (mm3) 876، تحت سیستم آبیاری قطره ای زیر سطحی و با بیشترین میزان آب مصرفی برابر 125 درصد نیاز آبی به دست آمد. بیشترین زاویه استقرار دانه ها برابر 2/23 درجه و ضریب اصطکاک 387/0، تحت سیستم آبیاری قطره ای زیر سطحی و کمترین زاویه استقرار برابر 4/20 درجه و ضریب اصطکاک استاتیکی برابر 355/0 تحت آبیاری سطحی اصلاح شده حاصل گردید. سختی دانه تحت تأثیر هیچ یک از تیمارهای مقدار آب مصرفی و سیستم های آبیاری قرار نگرفت. بیشترین سختی دانه (N/mm2 5/61 ) در سیستم آبیاری زیر سطحی و کمترین مقاومت دانه (N/mm2 3/56) در سیستم آبیاری سطحی حاصل گردید. نتایج آنالیز آماری خصوصیات بیولوژیکی نشان داد، تنها سیستم آبیاری دارای اثر معنی داری بر درصد جوانه زنی دانه دارد، بیشترین درصد جوانه زنی برابر 7/94درصد مربوط به دانه های تولید شده تحت سیست