1403/02/17
زهرا رجبی

زهرا رجبی

مرتبه علمی: استادیار
ارکید: https://orcid.org/0000-0002-2802-4245
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده ادبیات و زبان های خارجی
نشانی: دانشگاه اراک- گروه زبان و ادبیات فارسی
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
کارکردهای زیباشناسی و سبک شعری صفات در غزلیات عطار نیشابوری
نوع پژوهش
مقاله چاپ‌شده
کلیدواژه‌ها
سبک شناسی , زیبایی شناسی , بلاغت , صفت , عطار , غزلیات
سال 1400
مجله سبك شناسي نظم و نثر فارسي (بهار ادب)
شناسه DOI
پژوهشگران ژیلا اسدی ، جلیل مشیدی ، زهرا رجبی

چکیده

زمینه و هدف: صفت واژه ای است که موصوف خود را مقید میکند و توضیحی درباره آن میدهد. شاعران برای بیان عمیقترین احساسات خود از ابزاری قدرتمند به نام صفت بهره میگیرند. در آثار ادبی، بویژه شعر، صفات بیش از آنکه از حیث دستوری اهمیت داشته باشند، در بلاغت آن نقش داشته و نکات پوشیدۀ ذهنی نویسندگان را آشکار میکنند. صفات بیانی در غزلیات عطار ارزش بلاغی، زیباشناسی و سبک شناسی بسیاری دارند که هم از نظر محتوایی و انسجام متن و هم از نظر تعیین سبک غزلیات حائز اهمیت هستند. روش مطالعه: پژوهش پیش رو مطالعه ای نظری است که به شیوه توصیفی - تحلیلی به بررسی توصیفی این ابهامات، تحلیل کارکردهای هنری ـ زیبایی شناسی، و پیجویی تناسب بین این کارکردها و سبک شخصی عطار پرداخته است. بدین منظور صفات بیانی 400 غزل نخست از غزلیات وی، براساس کارکردهای بلاغی سبک شناسی مورد مطالعه قرار گرفته شده است. یافته ها: غزلیات عطار از جمله آثار فاخر ادبی است که در آنها ترکیبات وصفی در عین سادگی، ابهاماتی رمزگونه دارند که درک آنها را مشکل میسازد. در این پژوهش نمودهایی از کاربردهای زیبایی شناسی صفت در شعر مانند صفت تسویه، صفت مفروق و غیره بدست آمده که تاکنون در آثار ادبی و پژوهشهای دستوری ـ بلاغی صفت بدان اشاره نشده و شایستۀ تأمل است. نتیجه گیری: سبک غزلیات عطار در کاربرد هنری صفات، سبکی بینابین از درونه و برونه زبان است و بارزترین کاربرد بلاغی آن در ایجاد جلوه های موسیقایی است. مجازها همچنین در این غزلیات، نقش اساسی در انسجام محور طولی دارند؛ بگونه ای که دریافت درست مفهوم در گروِ دریافت درست از مجازها است.