جستار حاضر به بررسی نقش و جایگاه ردیف در غزل های فخر الدین ابراهیم عراقی می پردازد. فرضیه پژوهش آن است که یکی از دلایل موفقیت عراقی در سرودن غزل های موفق و درخشان، توجه و گرایش این شاعر به بهره گیری از ارزش های عنصر ردیف بوده است. پرسشی که این پژوهش می کوشد بدان پاسخ دهد آن است که ردیف چه جایگاهی در ساخت و پرداخت غزل های عراقی داشته است. برای پاسخ گویی به این پرسش، ابتدا با بهره گیری از شیوه استقرایی، ردیف تمام غزل های این شاعر استخراج و طبقه بندی شد؛ سپس اطلاعات به دست آمده از انواع ردیف ـ کلمه ای، گروهی، جمله ای و جمله واره ای ـ با توجه به ارزش های ردیف از حیث موسیقایی، هنری و معنایی به شیوه تحلیلی مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه پژوهش بیانگر آن است که ردیف یکی از اجزای بنیادی ساختار اکثر غزل های عراقی است؛ عراقی از ردیف برای تقویت موسیقی کناری و درونی شعر، آفرینش مجازهای زبانی، تکرار و برجسته سازی مضمونی خاص، ایجاد تناسب دیداری و شنیداری، القاگری، تأثیرگذاری بیشتر بر مخاطب و ... استفاده کرده است.
