1403/10/07
سید ابوالفضل سجادی

سید ابوالفضل سجادی

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید: https://orcid.org/0000-0001-6340-123X
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده ادبیات و زبان های خارجی
نشانی: دانشگاه اراک، گروه زبان و ادبیات عربی
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
التصویر الفنی للمجرمین فی القرآن الکریم
نوع پژوهش
پایان نامه های تقاضا محور و غیر تقاضا محور
کلیدواژه‌ها
الکلمات المفتاحیه: التصویر، القرآن، الفن، المجرم، الصوره.
سال 1401
پژوهشگران سید ابوالفضل سجادی(استاد راهنما)، قاسم مختاری(استاد مشاور)، قصی غازی غانم(دانشجو)

چکیده

إنَّ التصویرَ الفنی أخذ حیِّزاً کبیراً من اهتمام الأدباء والمشتغلین فی الأدب والبلاغه وأسالیبها وفروعها، لا سیما فی بلاغه القرآن الکریم، إذ وجدوا لذه عبارته وجمیل إشاراته، بتشکیلٍ جمالی مذهل، تُستحضرُ فیه لغه الإبداع والجمال، فی بیان الهیئه الحسیه أو الذهنیه للصور والمعانی بصیاغه خلابه تعکس المساواه بین الواقع والمجاز فی رسم الصوره فلکلٍ دورهُ الخاص والمؤثر فی التصویر الفنی، ولذا عرفوا الصوره بأنها کلام مشحون یتألف من عناصر محسوسه مثل الخطوط والألوان والحرکه والظلال لتبین الفکره والعاطفه بأسلوبٍ توسعی أکثر مما یعکسه ظاهر اللفظ ومنطوقه، ومن هنا أصبح التصویر محط عنایه الأدباء، فللعرب القدماء رأی وکلام فیه، حیث تعرضنا إلی أقوالهم فی الصوره و بیان المعنی اللغوی والأصطلاحی، ثم تطور المصطلح عند العرب المحدَثین ثم رکزنا الکلام فی بیان المسأله وهی دراسه التصویر الفنی للمجرمین فی القرآن الکریم، و بیانها الذی یقوم علی إدراک تقنیه التصویر فی التمثیل والتشبیه و المجاز والإستعاره مع بیان الدور التصویری للکلمه بنوعیها الاسم والفعل وکذا الحرف فی کیفیه رسم الصور فی الآیات القرآنیه المبارکه سواء کانت تصویراً لمشهد نفسی أو طبیعی أو دنیوی أو أُخروی ومن ثم استشعار الأثر التصویری فی إیصال المعنی وتعمیقه، إذ یُعد التصویر الفنی جانباً من جوانب الصیاغه الجمالیه المولده للمعنی فی العملیه الإبداعیه، إذ بواسطه التصویر یتم استنطاق المعانی الکامنه فی الذهن وإخراجها إلی الواقع المادی فی تعبیر ممیز وإیحاء دلالی خاص، یهدف إلی جعل الصوره المجازیه تحل محل مجموعه من العبارات الحرفیه، کما أن التصویر فی القرآن یمتاز بأسالیب وأشکال ومظاهر تصویریه متعدده، منها التصویر باللون، والتصویر بالحرکه، والتصویر بالتخیل، والنغمه أیضا، وکثیراً ما یشترک الوصف والحوار وجرس الکلمات ونغم العبارات وموسیقی السیاق فی إبراز صوره من الصور تتملاها العین والأذن والحس والخیال و الفکر والوجدان، وقد رکزنا فی دراستنا علی أهمیه التصویر القرآنی من خلال اخذ عینات قرآنیه تناولت حال المجرمین أو من یندرج تحت هذا العنوان من الکافرین والظالمین وغیرهم بطرق فنیه مختلفه ذکرنا منها نماذج فی التشبیه و المجاز والاستعاره والکنایه مع الإلماع إلی بیان أثر الکلمه النحویه والقرآنیه فی التصویر، وقد توصلنا إلی نتائج منها، أن الصوره القرآنیه التی تتمیز بتعدد العرض فمره تکون واضحه شاخصه و مباشره یحکیها ظاهر اللفظ وحاقه ومره تکون معروفه بلغه الرمز أواللازم فی اللفظ، حیث یُترک ذلک- معرفه الصوره- للقارئ أو المتلقی فی إکتشافها والتعرف علیها وعلی جمالها، فإذا ما وُجِدَتْ عنده بهذا اللحاظ وترکزت فی ذهنه، حینها سوف یری نفس الصوره لأکثر من أسلوب وتشکیل، فکأنه یرسم للصوره إطاراً واحداً ذا لقطات متعدده، فکل الصور داخله فی إطار واحد بوحده عضویه شاخصه وثمه نتائج أخری سوف نذکرها فی ختام البحث. ومنهج البحث الذی اتبعناه هو المنهج التحلیلی الوصفی الذی یقوم علی تحلیل الآیات ومعرفه الجو السیاقی لها، وقد نذکر الغرض علی مستوی الاحتمال لا الجزم لان الواقع لا یعلمه الا الله ومن خوطب به فهو لیس شرعه لکل وارد ومن ثم أتتبع المفردات فی سیاقها القرآنی وإبراز الجانب التعبیری وکذا الإیحائی للفظ ومعناه والکشف عن سر الترابط بینهما.