سید احمد میرمحمدتبار

هدف از انجام این تحقیق شناسایی و تبیین آسیب های اجتماعی در مناطق شهری اراک بوده است. برای تبیین بهتر آسیب‌های اجتماعی، به سراغ نظریات جامعه شناسی آسیب‌های اجتماعی رفته شد و بعد از مرور ادبیات، نظریات سرمایه اجتماعی، پیوند اجتماعی هرشی و آنومی دورکیم به عنوان چهارچوب نظری انتخاب شدند. روش این تحقیق به صورت کمی و ابزار جمع آوری داده به صورت پرسشنامه می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش، شهروندان مناطق پنج گانه شهر اراک بودند که با نمونه گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شدند. حجم نمونه با فرمول کوکران حدود 383 نفر محاسبه شد که به 418 نفر ارتقا پیدا کرد. جهت تجزیه و تحلیل توصیفی و استنباطی داده ها از نرم افزار spss و Amos استفاده شد. نتایج تحقیق نشان می‌دهند که میانگین ابعاد مصرف دخانیات، مواد و الکل، خشونت، خودکشی و تمایل به آن و انحراف عاطفی و جنسی به ترتیب 1.38، 1.34، 1.15 و 1.26 از 6 می‌باشد. میانگین متغیر آسیب های اجتماعی 1.3 از 6 می‌باشد که این حکایت از این دارد که میزان متغیر آسیب های اجتماعی در حد کم قرار دارد. میانگین متغیر هویت اجتماعی ( با ابعاد شهری، محله‌ای، استانی و ملی) 2.61 از 5 و در حد کم می-باشد. میانگین متغیر سرمایه اجتماعی (با ابعاد اعتماد اجتماعی، شبکه روابط و مشارکت اجتماعی) 2.45 از 5 می‌باشد که این حکایت از این دارد که میزان این متغیر در حد کم قرار دارد. متغیر آسیب های اجتماعی و ابعاد آن با متغیر هویت اجتماعی و ابعاد آن رابطه منفی و معنادار دارد. همچنین متغیر آسیب های اجتماعی و ابعاد آن با متغیر سرمایه اجتماعی و ابعاد آن (بجز مشارکت اجتماعی) رابطه معکوس و معنادار دارد. بیشترین تاثیر بر آسیب های اجتماعی به ترتیب مربوط به متغیرهای سرمایه اجتماعی (ضریب بتا= 0.27) و هویت اجتماعی (ضریب بتا= 0.13-) می‌باشند. همچنین متغیر هویت اجتماعی از طریق تاثیر مستقیم بر سرمایه اجتماعی(ضریب بتا= 0.55)، بر متغیر آسیب اجتماعی تاثیر غیرمستقیم (ضریب بتا= 0.14-) دارد.