1403/09/24
سید شمس الدین هاشمی مقدم (بازنشسته)

سید شمس الدین هاشمی مقدم (بازنشسته)

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید: https://orcid.org/0000-0002-4177-3806
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده علوم انسانی
نشانی: دانشگاه اراک- گروه علوم تربیتی
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
تحلیل محتوای کتاب های درسی فارسی بخوانیم پایه دوم و سوم دوره ابتدایی با تأکید بر مؤلفه های تربیت اخلاقی
نوع پژوهش
پایان نامه های تقاضا محور و غیر تقاضا محور
کلیدواژه‌ها
تحلیل محتوا، مؤلفه های تربیت اخلاقی، کتاب درسی، دوره ابتدایی
سال 1397
پژوهشگران سید شمس الدین هاشمی مقدم (بازنشسته)(استاد راهنما)، مهوش ذوالقرنین (بازنشسته)(استاد مشاور)، مریم لیاقتی(دانشجو)

چکیده

زمینه و هدف: با توجه به اهمیت محتوای کتاب های درسی به منظور قراردادن دانش آموزان در موقعیت های چالش برانگیز اخلاقی که در آن فرصت اندیشه و تصمیم گیری اخلاقی و دیدگاه گیری فراهم می کند.پژوهش حاضر با هدف تحلیل محتوای کتاب های درسی فارسی بخوانیم پایه دوم و سوم دوره ابتدایی در سال تحصیلی96-1395 با تأکید بر مؤلفه های تربیت اخلاقی انجام شد. روش:این پژوهش توصیفی-تحلیلی از نوع تحلیل محتواو به لحاظ هدف در حوزه ی پژوهش های کاربردی است. جامعه آماری کتاب های درسی فارسی پایه دوم و سوم ابتدایی و نمونه آماری،متن و تصویر کتاب های درسی در نظر گرفته شد،که بر اساس تحلیل محتوا کیفی به شیوه استقرایی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت.واحد زمینه صفحات(متن و تصویر) واحد ثبت، مضمون متن و تصویر موجود در صفحات می باشد.ابزار جمع آوری اطلاعات در این پژوهش فرم فیش برداری ،سیاهه و چک لیست تحلیل محتوا می باشد که از طریق کدگذاری باز،محوری مورد تحلیل قرار گرفت. لذا کلیه مؤلفه های تربیت اخلاقی موجود در متن و تصاویر کتاب ها پس از بررسی، تعیین و با استفاده از شاخص های آمار توصیفی شامل فراوانی،جداول و درصد فراوانی مورد شمارش و تجزیه وتحلیل قرار گرفت. برای دستیابی به اعتبار مؤلفه های انتخابی،پرسشنامه هایی تنظیم و در اختیار معلمان پایه های دوم و سوم دوره ابتدایی جهت نظرسنجی قرار گرفت با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ محاسبه گردید به ترتیب پایایی مؤلفه های مربوط پایه دوم ابتدایی 96% و پایه سوم ابتدایی 89% به دست آمد. یافته ها: بخش تحلیل توصیفی نشان داد که کتاب فارسی پایه دوم دارای24 مؤلفه در بخش متن و 15 مؤلفه در بخش تصویر و فارسی پایه سوم دارای 20 مؤلفه در بخش متن و 13 مؤلفه در بخش تصویر می باشد.بر اساس تحلیل نتایج کتاب فارسی پایه دوم، متن از مجموع245 فراوانی مؤلفه احترام با (14.29%) بیشترین و مؤلفه های امانت داری ،خویشتن داری و وفای به عهد با (0.40%) کمترین فراوانی را داشته اند. تصویر از مجموع103 فراوانی مؤلفه دوستی با (26.21%) بیشترین و مؤلفه های توکل، مسئولیت،سخاوتمندی و امانت داری با ( 0.97%) کمترین فراوانی را داشته اند.. بر اساس تحلیل نتایج کتاب فارسی پایه سوم، متن از مجموع186 مؤلفه دوستی با (16.67 %) و مؤلفه های صبر و سخاوتمندی با (1.07%) و تصویر از مجموع71 فراوانی، مؤلفه دوستی با (25.35 %) سخاوتمندی و مش