رضا پورایمانی

این رساله با هدف تعیین نقشه پرتوزایی شهرک صنعتی شماره یک و قطب صنعتی اراک انجام گرفت. مقدار فعالیت ویژه هسته های پرتوزای رادیوم، توریم، سزیم و پتاسیم در 12 نمونه خاک اندازه‌گیری شد. براساس داده‌های به دست آمده بیشترین مقدار فعالیت ویژه هسته پرتوزا رادیوم در نمونه S2 و کمترین مقدار فعالیت در نمونه S8 بدست آمده است. بیشترین و کمترین مقدار فعالیت ویژه‌هسته پرتوزا توریم در نمونه S4 و S2 به ترتیب می‌باشد. بیشترین مقدار فعالیت ویژه هسته پرتوزا پتاسیم در نمونه S5 و کمترین مقدار فعالیت در نمونه S2 بدست آمده است. نمونه‌های S3، S5 و S11مقدار فعالیت ویژه هسته پرتوزا سزیم 137-C قابل اندازه‌گیری هستند و فعالیت بقیه نمونه‌ها کمتر از سطحMDA آشکارساز می‌باشد. همچنین کمترین و بیشترین مقدار پارامترهای خطر پرتوشناختی مانند Raeq، D،AEDout ، AEDint، Hex، Hin و Iγ به ترتیب 30/74-54/43، 50/61-03/36، 42/75-18/44، 69/301-75/176، 342/0- 199/0، 409/0- 246/0، 94/0- 552/0 به دست آمد. گستره مقدار ELCR برای نمونه‌های خاک اطراف 10-3×253/0 – 148/0 بود که هیچکدام از نمونه‌ها بالاتر از میانگین جهانی 3-10×29/0 نبود. مقدار فعالیت معادل رادیوم در ایران کمتر از میانگین جهانی است. مقادیر شاخص گاما در همه کشورها کمتر از میانگین جهانی است، به جز ترکیه که بالاتر است. تنوع در حداکثر و حداقل فعالیت‌های ویژه پرتوزای طبیعی در خاک شهر صنعتی شماره یک و قطب صنعتی اراک معنی‌دار بود. میزان پتاسیم در تمامی نمونه‌ها بیشتر از رادیوم و توریم بود. اگرچه میانگین کل غلظت فعالیت برای 226-Ra، 232Th- و 40-K کمتر از میانگین جهانی بود، ارزیابی ریسک پرتوشناختی نشان داد که بیشتر شاخص های خطر کمتر از میانگین جهانی هستند و هیچ خطر قابل توجهی برای سلامتی ساکنان این منطقه ایجاد نمی کنند.