رضا پورایمانی

همه انسانها برای رشد به تغذیه سالم احتیاج دارند. کمبود یا فزونی عناصر کممقدار باعث ایجاد بیماری- هایی در انسان میشود به همین دلیل آگاهی از وجود عناصر در مواد غذایی بسیار مهم است. یکی از منابع آلودگی محصولات کشاورزی وجود کارخانههای آلاینده در نزدیکی مزارع است. کارخانه تولید آلومینیوم اراک در جنب اراضی روستای چقا قرار دارد. در این روستا جو، گندم، نخود، لوبیاچیتی و یونجه کشت میشود؛ بنابراین مطالعه تأثیرات این کارخانه و سایر صنایع موجود در منطقه بر محصولات ذکر شده ضروری است. در این پژوهش غلظت 11عنصر آلومینیوم، برم، کلسیم، کلر، آهن، منیزیوم، منگنز، پتاسیم، سدیم، اسکاندیم و روی در محصولات تهیه شده از روستای چقای اراک و 3عنصر دیگر شامل آرسنیک، سرب و کادمیوم با استفاده از آنالیز پلاسمای جفتشده القایی تعیین شدهاند. در این تحقیق از راکتور مینیاتوری اصفهان )(MNSR بهعنوان چشمه نوترون و آشکارساز نیمههادی فوق خالص ژرمانیومی HPGeبرای ثبت طیف گاما در فعالسازی نوترونی و دستگاه ICP-AEدانشگاه اراک برای آنالیز پلاسمای جفتشده القایی استفاده شدهاست. غلظت این عناصر در نمونهها از جمله منیزیم از 1310تا ،3970 منگنز 15/2تا ،66/3سدیم از 14/2تا ،1490 آلومینیوم از 5/72تا ،914کلر از 364تا ،12000 کلسیم از 413تا ،29600برم از 0/234تا ،14/5 پتاسیم از 4740تا ،14700آهن از 10/1تا ،1310 اسکاندیم 0/0328تا ،4/02روی از 27/7تا ،97/6 آرسنیک از 0تا ،0/021سرب از 0تا 0/003و کادمیوم از 0تا 0/02برحسب میلیگرم بر کیلوگرم ))ppm بهدستآمده است. پس از بررسی نتایج بهدستآمده و تجزیهوتحلیل آنها غلظت کلر، منگنز، منیزیم، آهن، سدیم، آلومینیوم، برم، کلسیم، اسکاندیم در یونجه از سایر نمونهها بیشتر است، غلظت پتاسیم در لوبیاچیتی بیشتر نمونههای دیگر است. غلظت کادمیم در جو و غلظت آرسنیک در گندم و سرب و روی در یونجه بیشتر از نمونههای مورد آنالیز است.