رضا پورایمانی

چکیده مقدمه:توجه به مواد مصرف شده در رژیم غذایی افراد در مناطق مختلف و با توجه به مواد غذایی موجود و در دسترس امری مهم و ضروری است. تعیین عناصر کم مقدار و مواد سمی در مواد غذایی باید مورد توجه قرار گیرد, به طوری که کاهش عناصر مفید یا افزایش عناصر سمی بیماری های زیادی در بدن به وجود می آورد. طبق تحقیقات انجام شده عناصر جذب شده در مواد غذایی هر منطقه متفاوت است ،زیرا مواد موجود در خاک و آلاینده های صنعتی مناطق مختلف متفاوت است. پیشرفت در روش تحلیلی و ابزار دقیق موجود برای انجام آزمایشات، که طی چند دهه اخیر معرفی شده است، نه تنها وجود عناصر ضروری و سمی در مواد بیولوژیکی و مواد غذایی راتایید می کند بلکه بعد جدیدی را در درک ما از نقش آنها در سلامتی و بیماری به وجود می آورد. مشکل عناصر کم مقدار به عنوان یک مسئله بهداشت عمومی ریشه ای ،دارای اهمیت بسیار کم در کشورهای در حال توسعه بوده است. اما نتایج به دست آمده تا کنون نشان دهنده تغییرات گسترده ای در رژیم غذایی انسان ها است. محققان در حال دسته بندی اطلاعات برای سطوح مصرف تعدادی از عناصر فراوان و عناصر کم مقدار در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه هستند. سطوح مصرف چندین عنصر، از جمله پتاسیم، منیزیم، روی، مس و سلنیوم، کمتر از سطوح توصیه شده فعلی است. میوه به عنوان یکی از منابع مفید عناصر کم مقدار مورد نیاز بدن, گزینه ی مناسبی برای قرار گرفتن در رژیم غذاییست. در این تحقیق مقدار عناصر Fe, Zn, La, Cr, Br, Sb, Cl, K, Na, Mn, Mg, Al در گونه های مختلف سیب به روش فعالسازی نوترونی (NAA) اندازه گیری شده است. مواد و روش ها:تحلیل گامای آنی حاصل از فعالسازی نوترونی یک روش غیر مخرب هسته ای در تشخیص عناصر موجود در مواد است. در این روش نمونه تحت تابش نوترون قرار میگیرد. نوترونها با احتمالهای مختلف ، جذب هسته های هدف شده و هسته مرکب را تشکیل میدهند. هسته مرکب تشکیل شده، انرژی بستگی نوترون جذب شده را به صورت یک گامای آنی آزاد میکند. انرژی این گاما از مشخصه های عنصری است که آن را آزاد کرده، بنابراین با آشکارسازی و تجزیه و تحلیل این گاما میتوان به نوع عناصر موجود در نمونه پی برد . در این پژوهش پنج نمونه سیب موجود در بازار اراک ( سیب ارومیه- سیب مراغه- سیبب سبز سمیرم- سیب زرد سمیرم –سیب قرمز سمیرم ) مورد مطالعه قرار گرفته اند و عناصر کم مقدار م