رضا پورایمانی

در این پژوهش 18 نمونه مصالح ساختمانی از شهرستان اراک جمع آوری و مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه ها پس از خرد کردن و آسیاب کردن از مش درجه 20 و سپس 40 عبور داده شدند و به منظور از دست دادن رطوبت احتمالی به مدت 6 ساعت در دمای 120 درجه سانتی گراد کاملاً خشک شدند و به منظور برقراری تعادل دیرپا در ظروف استاندارد مارینلی بیکر بسته بندی و کاملاً آب بندی گردیدند و حداقل به مدت 50 روز در آزمایشگاه نگه داری شدند. فعالیت ویژه هسته های پرتوزای طبیعی از روش بیناب نمایی گاما و با استفاده از آشکارساز فوق خالص ژرمانیومی (HPGe) با بازدهی نسبی 30% تعیین گردید. فعالیت ویژه 226Ra، 232Th و 40K در این نمونه ها به ترتیب از32/0> تا 44/1±50/143، 86/0> تا 01/2±95/175 و 12/2> تا 29/7±60/1021 بر حسب 1-Bqkg تغییر میکند. مقـدار Raeq، Hin، Hex ،AED indoor، AED outdoor، D، DR و HR برای کلیه نمونه ها محاسبه گردید. بیشینه Raeq در نمونه پوکه معدنی قروه به میزان Bq/kg 88/479 به دست آمد. میزان آهنگ دز جذبی در نمونه ها از 21/20 تا 61/220 بر حسب 1-nGyh متغیر می باشد. مقدار AED indoor و AED outdoorبه ترتیب از 1/0 تا 08/1 و 02/0 تا 27/0 بر حسب(mSv/y) تعیین شده است. همچنین میزان Hin و Hex در نمونه های جمع آوری شده به ترتیب از 01/0 تا 61/1 و 004/0 تا 30/1 تغییر می کند که برای اکثر نمونه ها کوچکتر از یک است. آهنگ دوز جذبی و آهنگ دوز موثر سالیانه ناشی از دیواره ها، کف و سقف فضای درون اتاق به ترتیب در محدوده 1-nGyh 20/38 تا 82/416 و mSvy-1 19/0 تا 05/2 بدست آمد. که برای اکثر نمونه ها کوچکتر از مقدار مجاز یعنی یک میلی سیورت بر سال(mSvy-1) است به جز در نمونه پوکه معدنی با کد PMQ و سیمان با کد SSE که بیشتر از مقدار مجاز است.