رحیم مرادی

این پژوهش با هدف واکاوی پدیدارشناسانه تجارب زیسته اعضای هیئت‌علمی از تدریس دروس کشاورزی در سکوی آموزش مجازی به روش کیفی انجام شد. جامعه آماری پژوهش، اعضای هیئت‌علمی دانشگاه بود. مشارکت‌کنندگان 30 نفر از اعضای هیئت‌علمی دانشکده کشاورزی و محیط‌ زیست بودند که به روش نمونه‌گیری هدفمند و با رعایت تنوع و همگونی در سال تحصیلی 1402-1401 انتخاب شدند. داده‌های کیفی به شیوه مصاحبه نیمه ساختاریافته با 5 سؤال باز پاسخ تا مرحله اشباع نظری گردآوری شد. از روش تحلیل تماتیک به‌عنوان روشی برای شناخت، تحلیل و گزارش نتایج موجود در داده‌های کیفی به دست آمده از مصاحبه‌ها استفاده شد. به‌منظور اطمینان از صحت یافته‌های پژوهش چهار معیار پیشنهادی اسپزیال، استروبرت و کارپنتر مورد استفاده قرار گرفت. برای تحلیل داده‌ها در ابتدا پیاده‌سازی متن صورت گرفت و پس از تعریف واحد تحلیل، مقوله‌ها تعریف و سپس مقوله‌ها کدبندی شدند برای کدگذاری داده‌ها از نرم‌افزار MaxQDA استفاده شد. یافته‌های پژوهش در خصوص تجارب زیسته اعضای هیئت‌علمی از آموزش مجازی دوران کرونا، شامل ترویج و آموزش، تسهیلگری، ضعف زیرساختی و اثرات روانی بود. همچنین از زاویه دید آن‌ها فرصت‌های آموزش مجازی شامل: تقویت مهارت فناوری آموزشی، گسترش مهارت تدریس برخط، تقویت زیرساخت ترویج و آموزش مجازی بود. همچنین تهدیدهای آموزش مجازی شامل مسائل آموزشی، عدم حضور شناختی، مشکلات زیرساختی و فقدان قوانین بود. درنهایت آن‌ها در مقابل تهدیدهای آموزش مجازی راهکارهای اثربخش کردن ترویج و آموزش، تقویت زیرساخت‌ها و وضع قوانین را مطرح کردند. با توجه به نتایج پژوهش حاضر پیشنهاد می‌شود مهارت تدریس و تولید محتوا در میان استادان دانشکده کشاورزی تقویت، زیرساخت‌ها بهبود و قوانین مشخصی در زمینه ترویج و آموزش مجازی تدوین شود.