محمد حسین مرادی

سابقه و هدف: گوشت گوسفند یکی از منابع مهم تأمین پروتئین حیوانی در کشور در مقایسه با گوشت بز و گاو می باشد. با این حال به خاطر عدم برنامه ریزی ها در سطح کلان کشوری و ضعف و ناکارآمدی سیستمهای پرورشی در کشور، این میزان جوابگوی نیاز مصرف کنندگان نمی باشد. علاوه براین، برای تعیین معادلات هدف اصلاح نژاد و شاخص انتخاب، برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات مهم اقتصادی گوسفند ضروری می باشد. مواد و روش ها: در این تحقیق، اطلاعات مربوط به صفات وزن بدن که طی سالهای 1375 تا 1392 در ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند ماکویی، در استان آذربایجان غربی جمع آوری شده بود، برای برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات رشد و نسبت کلیبر استفاده گردید. صفات مورد مطالعه در این تحقیق شامل صفات اوزان تولد ، شیرگیری، شش ماهگی و یکسالگی، افزایش وزن روزانه از تولد تا شیرگیری، افزایش وزن روزانه از شیرگیری تا شش ماهگی، نسبت کلیبر از تولد تا شیرگیری و نسبت کلیبر از شیرگیری تا شش ماهگی بودند. مؤلفه های واریانس و کوواریانس صفات مورد مطالعه با استفاده از روش حداکثر درستنمایی محدود شده (REML) و مدل های حیوانی مختلف نرم افزار ASREML بدست آمدند. پس از برازش مدل های حیوانی مورد استفاده، بهترین مدل برای هر صفت بر اساس لگاریتم درستنمایی تعیین شد. یافته ها: بهترین مدل برای صفت وزن تولد مدل شماره 3 (اثر افزایشی ژنتیکی مستقیم و مادری بدون در نظر گرفتن کوواریانس آنها)، صفات وزن شیرگیری، شش ماهگی و افزایش وزن روزانه از تولد تا شیرگیری مدل شماره 2 (-اثر ژنتیکی افزایشی مستقیم و محیط دائمی مادری) و برای صفات یکسالگی، افزایش وزن روزانه از شیرگیری تا شش ماهگی، نسبت کلیبر از تولد تا شیرگیری و نسبت کلیبر از شیرگیری تا شش ماهگی مدل شماره 1 (اثر افزایشی مستقیم) برآورد گردید. براساس نتایج وراثت پذیری مستقیم برای صفات اوزان تولد، شیرگیری، شش ماهگی و یکسالگی، افزایش وزن روزانه از تولد تا شیرگیری، افزایش وزن روزانه از شیرگیری تا شش ماهگی، نسبت کلیبر از تولد تا شیرگیری و نسبت کلیبر از شیرگیری تا شش ماهگی به ترتیب 04/0±15/0، 03/0±16/0، 04/0±21/0، 06/0±22/0، 05/0±13/0، 04/0±14/0، 03/0±06/0 و 02/0±03/0 برآورد گردید. وراثت پذیری مادری برای وزن تولد 02/0±08/0 برآورد گردید. همبستگی ژنتیکی مستقیم از 13/0 ( بین وزن یکسالگی با نسبت کلیبر از شیرگیری تا شش