1403/09/23
محمد جرفی

محمد جرفی

مرتبه علمی: استادیار
ارکید: https://orcid.org/0000-0002-2510-3175
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده ادبیات و زبان های خارجی
نشانی: دانشگاه اراک- گروه زبان و ادبیات عربی
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
الصور الفنیه فی غدیریات العصر العباسی شعر
نوع پژوهش
پایان نامه های تقاضا محور و غیر تقاضا محور
کلیدواژه‌ها
الصور الفنیه، غدیریات، العصر العباسی، عبد الله بن میمون القداح، الحسین بن الحجاج البغدادی، ابو فرج الرازی، علی بن اسحاق الزاهی
سال 1401
پژوهشگران احمد امید علی(استاد راهنما)، محمد جرفی(استاد مشاور)، براء باسم اسود الغریباوی(دانشجو)

چکیده

تنوعت الصور الفنیه فی الغدیریات جرّاء تنوع المواقف , والعواطف الناجمه عنها , والشعور النفسی المرافق لها ، إن الشعراء استقوا من الواقع الملموس صوراً ووظّفوها فی بیان تلک الحادثه فکانت أقدر علی شدّ انتباه المتلقی, وإشراکه فی عملیه التخییل ، بعض الصور الفنیّه فی الغدیریات تحفل بالحرکیّه التی تشدّ المتلقی إلی تتبّعها إلی آخرها حاول شعراء الغدیر توظیف البعد الدینی وسطوته علی العقل فی إثبات القضایا أو العکس أی دحضها و سعی الشعراء إلی توظیف الحواس توظیفاً خاصاً من سمع وبصر مما جعل من تلک الحواس أدوات ساهمت فی إبراز المعنی وتشکیله فکانت صورهم الاستعاریه فی متناول الحواس وکان شعراء الغدیریات متمسکین بالتعبیر عن قضیتهم وإبداء الولاء لها ,فالغرض الشعری فی الغدیریات دار حول قضایا عقائدیّه ,وتواشجت الأبیات لتشکل هذا الغرض وتفاوتت قدره الشعراء فی طریقه رسم تلک الصوره وطرحها للمتلقی،وکانت الغدیریات فی عمومها تتحدّث عن المنزله المرموقه الّتی تحلّی بها الإمام علی علیه السلام وعن شخصیته ومواقفه ومناقبه ، ,فقد کان شعراء الغدیریات فی محاوله دائمه لإثبات أو الانتصار لقضیّه جوهریّه وهی قضیه الغدیر وهی لیست مسأله تخص فرد بحد ذاته بل هی قضیّه أمّه , ومن المحاور التی دارات فی رحاها القصائد :محور الإمام علی علیه السلام, محور أعداء الإمام علی, محور البیعه ,محور الشاعر وطریقته الفنیه المبتکره فی عرض تلک القضیه , ومحور الاحتجاج، حضرت ألفاظ العقیده فی الغدیریات لدی الشعراء وکانت أکثر من غیرها ولا غرابه فی ذلک فالشاعر یعرب عن قضیه مصیریه لا تخص فرد بذاته بل أمّه بعینها. والمنهج المستخدم فی هذه الرساله المنهج هو الوصفی التحلیلی، حیث تقوم هذه الدراسه علی التحلیل والتعمق فی فهم النصوص؛ بغیه الکشف عن منابع شعر الغدیریات وتضمیناتها مع من سبقها ، والکشف عن المصادر التی استقی منها الشعراء شعرهم ، وکما نعرف أن المنهج الوصفی التحلیلی أسلوب یعتمد علی جمع معلومات وبیانات عن ظاهره ما أو حادث ما أو شیء ما أو واقع ما. وجاءت أهمیه هذه الدراسه فی أن لغه الأدب عامه والشعر خاصه لغه غامضه ذات أبعاد جمالیه حیث تمیزت الصوره الفنیه بصفات مهمه قادره علی کشف جمالیات هذه اللغه أغوار النص والتغلغل فی أعماقه. وإن أهم النتائج التی توصل إلیها الباحث کثره وجود الاستفهام والنداء فی الابیات الشعریه، وکذلک الجوانب الفنیه من تشبیه واستعاره وکنایه والاقتران اللفظی وإن حادثه الغدیر لها وقعها الخاص فی التراث الشعری حیث کانت الغدیریات فی عمومها تتحدّث عن المنزله المرموقه الّتی تحلّی بها الإمام علی (علیه السلام) ، وکان الشعر قادراً علی حمل الفکر والعقیده والقیام بواجب التبلیغ دون أن یفقد الفنیّه التی یمتاز بها ،و ذخرت الغدیریات بالصور الفنیّه, فقد کانت التشبیهیه ولغه الشعر والکنایه کثیر الذکر فی شعر هؤلاء الشعراء ، حیث أشرک الشعراء الحواس من سمع وبصر فاستخدامهم لتلک الحواس یجذب انتباه المتلقی ویجعله فی حاله من التفاعل مع النص.