این پژوهش به بررسی خندق شاپور، سیستم دفاعی، مرزها و نظام آبیاری در دوره ساسانیان میپردازد. در این دوره، خندق شاپور به عنوان یکی از مهمترین سیستمهای دفاعی در مرزهای ایران شناخته میشد که از حفظ ترابری و امنیت مناطق مرزی ایران واقع در جنوب تا حفاظت از امپراتوری در برابر حملات خارجی نقش بسزایی داشت. همچنین، سیستم دفاعی ساسانیان شامل ساختمانها، قلعهها و دیوارهایی بود که به طور استراتژیک در نقاط کلیدی مرزی احداث شده بودند. علاوه بر این، مرزهای ایران در دوران ساسانیان از اهمیت بسزایی برخوردار بودند و مدیریت مناسب مرزها و حفظ امنیت آنها از مسائل حیاتی برای امپراتوری بود. همچنین، نظام آبیاری در این دوره از اهمیت بسیاری برخوردار بود و با حفر قنوات، احداث سدها و توزیع مناسب آب برای زمینهای کشاورزی، به توسعه و رونق اقتصادی ایرانشهر کمک میکرد. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه ای با بررسی دقیق این موارد، در جهت درک بهتری از ساختار و عملکرد این عناصر در دوران ساسانیان و تأثیر آنها بر توسعه و پایداری امپراتوری پرداخته است.