مهدی کاظمی بنچناری

علاقه رو به رشدی در استفاده از غلات کامل در تحقیقات به‌عنوان جایگزین بالقوه علوفه در خوراک آغازین به دلیل اندازه ذرات مناسب و پیشگیری از اثرات منفی احتمالی علوفه وجود دارد که منجر به بهبود مصرف خوراک و عملکرد گوساله‌های شیری می‌شود. بنابراین برای تعیین سطح بهینه دانه کامل ذرت در خوراک آغازین بر روی خوراک مصرفی، عملکرد، سلامت، تخمیر شکمبه‌ای و فراسنجه‌های خونی گوساله‌های شیری، تعداد 48 رأس گوساله تازه متولد شده هلشتاین (چهار روزه، میانگین وزن بدن، 56/2± 10/41 کیلوگرم، 12 رأس در هر تیمار) به چهار تیمار به‌صورت زیر اختصاص داده شدند: (1) خوراک آغازین حاوی دانه ذرت به‌صورت آسیاب شده و بدون دانه کامل (WC0)؛ (2) خوراک آغازین شامل جایگزین شدن 33 درصد دانه ذرت آسیاب شده با دانه کامل ذرت (WC33)؛ (3) خوراک آغازین شامل جایگزین شدن 66 درصد ذرت آسیاب شده با دانه کامل ذرت (WC66)؛ (4) خوراک آغازین شامل 100 درصد دانه کامل ذرت و بدون دانه آسیاب شده (WC100). گوساله‌ها در سن 60 روزگی از شیر گرفته شدند و تا سن 74 روزگی برای جمع‌آوری داده‌های پس از شیرگیری در آزمایش باقی ماندند. تیمارهای آزمایشی هیچ اثری بر روی وزن بدن نداشتند اما کل ماده خشک مصرفی (TDMI) و مصرف خوراک آغازین تمایل داشت (051/0= P) تا به‌طور درجه سوم با افزایش یافتن دانه کامل ذرت پاسخ بدهد. بااین‌حال، در بعد از شیرگیری، گوساله‌های مصرف‌کننده جیره‌های حاوی دانه کامل ذرت نسبت به سایرین میانگین افزایش وزن روزانه (ADG) بالاتری داشتند و بازده مصرف خوراک (FE) نیز در آن‌ها تمایل به افزایش داشت (به ترتیب؛ 05/0> P و 06/0= P). در بعد از شیرگیری، در کل دوره، قد از جدوگاه تمایل داشت تا با افزایش دانه کامل ذرت در خوراک آغازین به‌طور خطی افزایش یابد (09/0= P). با افزایش سهم دانه کامل ذرت در جیره، امتیاز مدفوع (07/0= P) و روزهای ابتلا به اسهال در دوره بعد از شیرگیری تمایل به کاهش خطی داشتند (08/0= P). در دوره‌های پیش و پس از شیرگیری گوساله‌های مصرف‌کننده تیمار WC0 نسبت به سایرین، pH مایع شکمبه پایین‌تری داشتند (05/0> P). غلظت VFA کل، استات و پروپیونات در پس از شیرگیری در گوساله‌های دریافت‌کننده تیمار WC0 نسبت به سایرین بالاتر بود و در سراسر آزمایش نیز تمایل به افزایش داشتند (به ترتیب؛ 05/0> P و 1/0> P). در طول دوره پس از شیرگیری و نیز کل دوره آزمایشی نسبت استات به پروپیونات در گوساله‌های دریافت‌کننده تیمار WC0 نسبت به سایرین تمایل به کاهش داشت (07/0= P). تفاوتی در فراسنجه‌های خونی در بین تیمارهای آزمایشی وجود نداشت. با توجه به تعدیل تخمیر شکمبه ما نتیجه گرفتیم که آسیاب کردن تمام دانه ذرت در خوراک‌های آغازین عاری از علوفه برای گوساله‌های شیری توصیه نمی‌شود. داده‌های مرتبط با خوراک مصرفی نشان می‌دهد که جایگزین کردن جزئی (33%) ذرت آسیاب شده با دانه کامل می‌تواند منجر به مصرف بالاتر شود.