مهدی کاظمی بنچناری

جهت بررسی اثرات افزودن روغن سویا در جیره های استارتر بدون علوفه و حاوی علوفه بر عملکرد، صفات رشد، تخمیر شکمبه ای و متابولیت های خونی تعداد 40 رأس گوساله شیرخوار هلشتاین با میانگین سنی 3 روز و میانگین وزنی 2/2±39 کیلوگرم در یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تیمار و 10 تکرار مورد استفاده قرار گرفتند. تیمارهای آزمایشی شامل: 1) جیره استارتر بدون یونجه و روغن سویا (شاهد)؛ (2) جیره استارتر حاوی 15 درصد یونجه؛ (3) جیره استارتر حاوی 3 درصد روغن سویا؛ (4) جیره استارتر حاوی 3 درصد روغن سویا و 15 درصد یونجه. مدت آزمایش 63 روز بود. با افزودن روغن سویا و یونجه در جیره گوساله ها استارتر مصرفی کاهش پیدا کرد و کمترین وزن از شیرگیری مربوط به این تیمار بود و همچنین ارتفاع جدوگاه و هیپ در این تیمار کاهش یافت. مصرف روغن سویا و یونجه سبب کاهش کل اسیدهای چرب فرار شکمبه ای شد (به ترتیب برابر 93، 89، 90 و 78 میلی مول در لیتر برای تیمارهای 1 تا 4 بود). استفاده از یونجه سبب کاهش غلظت پروپیونات و بوتیرات در شکمبه شده ولی سطح استات را افزایش داد. اثر متقابل یونجه و روغن سویا غلظت گلوکز، پروتئین کل سرم را کاهش و غلظت کلسترول سرم خون را افزایش داد. استفاده از یونجه سبب افزایش غلظت اوره خون و کاهش غلظت بتاهیدروکسی بوتیرات شد. با توجه به نتایج این آزمایش، استفاده از روغن سویا به همراه یونجه به دلیل کاهش عملکرد رشد، تاثیر منفی بر تخمیر شکمبه ای و فراسنجه های خونی توصیه نمی گردد.