مهدی کاظمی بنچناری

تاثیر روش های متفاوت استفاده از روغن در جیره استارتر گوساله های شیرخوار بر عملکرد رشد، شاخص های سلامتی، قابلیت هضم مواد مغذی و متابولیت های خونی مورد بررسی قرار گرفت. تعداد 44 راس گوساله هلشتاین سه روزه (با میانگین وزن 39 کیلوگرم) در چهار جیره آزمایشی و هر جیره آزمایشی با 11 تکرار (6 راس ماده و 5 راس نر) به صورت زیر تیماربندی شدند؛ 1) گروه شاهد که هیچ منبع روغنی در جیره آزمایشی وجود نداشت (CTR)؛ 2) اضافه کردن روغن سویا به صورت آزاد به میزان 8/1 درصد در جیره استارتر (Direct mixed soy oil; DMSO)؛ 3) مصرف روغن در جیره در قالب دانه سویای اکسترود شده (Extruded soybean seed; ESBS)؛ 4) مصرف روغن در جیره در قالب دانه سویای تفت داده شده (Roasted soybean seed; RSBS). جیره های آزمایشی به صورت ایزوانرژتیک و ایزونیتروژنوس بودند. سطح چربی جیره در سه جیره ای که مکمل چربی مصرف کرده بودند برابر بود و فقط نحوه مصرف چربی در آن ها تفاوت داشت. گوساله ها در سن 59 روزگی از شیر گرفته شدند و آزمایش تا سن 73 روزگی ادامه داشت. تا روز 47 آزمایشی تفاوتی در مصرف استارتر وجود نداشت اما مصرف استارتر از آن به بعد و همچنین در دوره پس از شیرگیری در جیره شاهد نسبت به جیره هایی که چربی مصرف شده بود افزایش نشان داد. تغییری در وزن بدن در مورد تیمارهای متفاوت وجود نداشت. بازدهی مصرف خوراک نیز در بین تیمارهای آزمایشی تفاوتی نشان نداد. بدون در نظر گرفتن روش مصرف روغن در جیره های آزمایشی، ارتفاع جدوگاه درگوساله هایی که روغن مصرف کرده بودند نسبت به جیره شاهد کوتاهتر بود (04/0 = P). اسکور مدفوع در گوساله هایی که روغن مصرف کرده بودند نسبت به گوساله هایی که مصرف روغن نداشتند تمایل به افزایش داشت (08/0 = P) و این نشان دهنده کاهش قوام مدفوع در گوساله هایی بود که روغن مصرف کرده بودند. سطح آلبومین خون در گوساله هایی که جیره شاهد را دریافت کرده بودند بالاترین بود (04/0 = P) و از طرفی سطح کلسترول خون در این دام ها پایین ترین بود (05/0 = P). متابولیت های دیگر خون تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفتند و از طرف دیگر سطح آنزیم های کبدی و همچنین انسولین خون نیز تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. بر اساس نتایج به دست آمده در آزمایش حاضر، استفاده کردن روغن در قالب دانه های روغنی نسبت به مصرف روغن آزاد در جیره استارتر د