هدف: هدف از این پژوهش بررسی تاثیرعصارهی دانهی خرنوب به عنوان آنتیاکسیدانت طبیعی بر کیفیت اسپرم قوچ نژاد فراهانی پس از یخ گشایی بود. مواد و روش ها: در این تحقیق از پنج راس قوچ نژاد فراهانی (وزن: 5±60 کیلوگرم)، دو بار در هفته توسط واژن مصنوعی اسپرمگیری شد. به منظور از بین بردن اثرات فردی دامها انزال آنها به نسبت مساوی باهم مخلوط شدند. سطوح مختلف عصارهی دانهی خرنوب (صفر، 05/0، 1/0، 15/0 و 2/0 میلیلیتر) به رقیق کننده بر پایه زرده تخممرغ-تریس افزوده شد. نمونهها بعد از طی مراحل سرد سازی و پر شدن در پایوت ها، در بخار ازت منجمد شده و تا زمان ارزیابی در ازت مایع نگه داری شدند. پس از یخ گشایی و 5 دقیقه انکوباسیون در دمای 37 درجه سانتیگراد فراسنجههای کیفی اسپرم نظیر جنبایی، جنبایی پیش رونده، زندهمانی (تست ائوزین- نگروزین)، سلامت غشا (تست هاست) و همچنین ریختشناسی اسپرمها (تست هانکوک) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج: نتایج نشان داد که سطح 05/0 میلیلیتر ازعصارهی دانهی خرنوب به طورمعنیداری سبب بهبودی فراسنجههای اسپرم همچون تحرک، زندهمانی، یک پارچگی غشای پلاسمایی و ریختشناسی درمقایسه با گروه شاهد شد (01/0P<). نتیجه گیری: نتایج نشان داد که افزودن 05/0 میلیلیتر از عصارهی دانهی خرنوب به رقیقکننده بر پایه ی تریس- زردهی تخم مرغ برای فریز و یخ گشایی اسپرم در قوچ نژاد فراهانی احتمالا میتواند مفید باشد.
