پیدایش مذاهب اسلامی و به تبع آن اختلافات مذهبی فصلی از تاریخ اسلام را به خود اختصاص داده است. دین اسلام دارای پیام جهانی است که می تواند تمام ابنای بشر را گرد خود جمع کند بر این اساس ارائه راهکارهایی با تاکید بر اصول دین، تکیه بر مشترکات موجود میان مذاهب اسلامی و در نظر گرفتن اولویت های منافع مسلمین ضروری است. وحدت امت اسلام علاوه بر قرآنی بودن آن، ضرورتی عینی است. زیرا وحدت و یکپارچگی قبل از آنکه امری شرعی باشد مطلوب عقلی است و بنای عقلا در انجام امور کلان اجتماعی و سیاسی، وحدت و همدلی است. دین اسلام بر مبنای متین عقلانی استوار است و با توجه به رسالت فراعصری و نسلی خود، جامعه اسلامی را امت واحدی دانسته که فارغ از همه علقه ها و اختلافات مذهبی باید به ریسمان الهی و حبل متین اعتصام یابند. پذیرش اختلافات، محور قراردادن اصول مشترک اسلامی و مصالح عالیه اسلام، اخلاق مداری، واکاوی علمی موارد اختلافی با سعه صدر، اولویت بخشی به مسائل کلان امت اسلامی در حوزه روابط بین المللی و عرصه های سیاسی، پرهیز از تحجر، عصبیّت و موارد تفرقه برانگیز از عمده ترین راهکارهای تحقق اندیشه تقریب از منظر قرآن است.
