ایمان حاج خدادادی

هدف از این آزمایش بررسی اثر مکمل فیتوژنیک حاوی کراواکرول، سینامالدئید، کپسیکوم اولئورسین در جیره های غذایی با سطوح مختلف پروتئین خام بر عملکرد رشد، هماتولوژی، فراسنجه های بیوشیمیایی و مورفولوژی رودۀ جوجه های گوشتی تحت تنش گرمایی بود. در مجموع تعداد 420 قطعه جوجه گوشتی نر یک روزه به طور تصادفی در 7 تیمار و با 5 تکرار، در هر تکرار 12 قطعه جوجه اختصاص داده شد. جوجه ها در یک طرح فاکتوریل 2 × 3 با سه سطح پروتئین (بالا: 100 %، متوسط: 95 % و کم: 90 % از سطوح توصیه شده) و دو سطح مکمل فیتوژنیک (0 و 1 گرم در کیلوگرم) تحت شرایط تنش گرمایی تقسیم شدند. یک تیمار شاهد در شرایط حرارتی نرمال نگهداری و با یک جیره غذایی حاوی 100 درصد سطح توصیه شده از پروتئین تغذیه شد. جوجه ها از یک روزگی در دمای نرمال یا تحت تنش گرمایی تا پایان مطالعه (42 روزگی) نگهداری شدند. در سن 35 روزگی، میانگین مصرف خوراک روزانه، میانگین افزایش وزن روزانه و شاخص عملکرد اروپایی در تیمار با دمای نرمال در مقایسه با تمامی تیمارهای تنش گرمایی بیشتر بود (05/0>P). با این حال، میزان ضریب تبدیل خوراک در اثر تنش گرمایی، به واسطه مکمل غذائی فیتوژنیک در جیره های غذایی بالا و متوسط پروتئین به ترتیب افزایش یافت. در شرایط تنش گرمایی، اگر چه کاهش پروتئین جیره غذایی تا 90 درصد توصیه شده در سن 1 تا 42 روزگی، بر روی فراسنجه های عملکرد رشد تاثیر منفی داشت (05/0>P)، در مقابل اثرات مثبت در میزان تلفات، میزان کورتیزول خون و نسبت هتروفیل/ لنفوسیت در پایان آزمایش مشاهده شد. مکمل فیتوژنیک همچنین موجب بهبود افزایش وزن روزانه، ضریب تبدیل خوراک، شاخص عملکرد اروپایی، درصد چربی شکمی، افزایش سطح هورمون تری یدوتیرونین سرم و کاهش غلظت کلسترول و لیپوپروتئین با دانسیته کم در سرم جوجه های گوشتی تحت تنش گرمایی شد (05/0>P). اثر متقابل سطح پروتئین و فیتوژنیک برای عمق کریپت و نسبت طول پرز به عمق کریپت در ژژنوم مشاهده شد، به طوری که تأثیر 1 گرم در کیلوگرم مکمل فیتوژنیک در جیره های متوسط پروتئین بارزتر بود. در نتیجه، یافته های این مطالعه نشان داد که مکمل فیتوژنیک در جیره-های غذایی به طور قابل توجهی باعث کاهش اثرات نامطلوب تنش گرمایی بر عملکرد رشد، صرف نظر از محتوای پروتئین جیره غذایی می شود. علاوه بر این، استفاده از مکمل فیتوژنیک در جیره غذایی جوجه های گو