حسین صالحی ارجمند

اثر مصرف انرژی در تولید و پردازش محصولات کشاورزی بر میزان ارزش افزوده محصول نهایی بسیار حائز اهمیت است. گیاه مرزنجوش (آویشن) یکی از محصولات مهمی است که در ایران و استان مرکزی کشت می شود. این بررسی به منظور ارزیابی و مقایسه کارایی انرژی تولید مرزنجوش در شهرستان اراک انجام شد. داده های اولیه با استفاده از آمار و اطلاعات پرسشنامه ای زارعین استان بدست آمد. داده های مربوط به نهاده ها و ستاده به مقادیر معادل انرژی مصرفی و تولیدی تبدیل گردید و سپس راندمان انرژی محاسبه شد. میزان کل انرژی ورودی برابر با 35/42138 مگاژول در هکتار (75/55% انرژی مستقیم، 25/44% انرژی غیر مستقیم، 39% انرژی تجدیدپذیر، 61% انرژی تجدیدناپذیر) و میزان انرژی خروجی 55000 مگاژول در هکتار بدست آمد. میزان کارایی انرژی، انرژی خالص، انرژی ویژه و بهره وری انرژی مرزنجوش به ترتیب برابر با 3/1، 65/12861 مگاژول بر هکتار، 153/19 مگاژول بر کیلوگرم و 05/0 کیلوگرم بر مگاژول محاسبه شد. نتایج نشان می دهد که بیشترین انرژی مصرفی در کشت آویشن به نشاء (2/21%) و پس از آن به سوخت مصرفی (89/20%) تعلق دارد.