چکیده: هدف و زمینه ی تحقیق: یادگیری حرکتی مجموعه ای از فرآیندهای همراه با تمرین و تجربه است که به تغییرات نسبتاً پایدار در قابلیت اجرای ماهرانه حرکات منجر می شود. هدف از پژوهش حاضر شناخت اثر محرومیت از خواب بر یادگیری مهارتهای حرکتی ظریف و درشت دانشجویان پسر می باشد. مواد و روش تحقیق: روش تحقیق حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون، آزمون اکتساب و آزمون یادداری با گروه کنترل و دو گروه تجربی می باشد. بدین منظور 60 نفر به صورت تصادفی از بین نمونه های همگن شده از بین دانشجویان پسرکارشناسی غیر تربیت بدنی دانشگاه تربیت معلم تهران (واحد حصارک کرج) انتخاب شدند. آزمودنی ها در دو دسته 30 نفری به طور تصادفی قرار گرفته که هر دسته شامل سه گروه 10 نفری در قالب گروه کنترل و دو آزمایش بودند. در دسته اول اثر محرومیت از خواب بر یادگیری مهارت حرکتی ظریف و در دسته دوم همان اثر بر یادگیری مهارت حرکتی درشت مورد مطالعه قرار گرفت. در صبح روز اول بعد از پیش آزمون دو جلسه تمرین صبح و عصر (هر جلسه 2 بلوک 10 کوششی) برگزار شد. در شب اول گروه کنترل خواب طبیعی خود را دنبال کردند. گروه آزمایشی اول تا ساعت3 بامداد و گروه آزمایشی دوم تا ساعت 5 صبح بیدار بودند. روز و شب دوم به همان کیفیت روز و شب اول بود. در صبح روز سوم آزمون یادداری به عمل آمد. ابزار گرد آوری اطلاعات پرسشنامه کیفیت خواب پیتز بورگ برای انتخاب دانشجویانی که کیفیت خواب نرمال دارند؛آزمون پرتاب دارت برای مهارت ظریف وآزمون استاندارد شوت 3 امتیازی بسکتبال ایفرد برای مهارت درشت بود. روش آماری، از روشهای آماری تحلیل واریانس عاملی با اندازه گیری های مکرر، تحلیل واریانس یک طرفه و تی مستقل و آزمون تعقیبی بونفرونی و توکی در سطح معناداری ( =0/05?) جهت آزمودن فرضیه های تحقیق استفاده شد. یافته های تحقیق: نتایج تحقیق نشان داد که 4 ساعت محرومیت از خواب بر یادگیری مهارت حرکتی ظریف اثر ندارد. در صورتی که 6 ساعت محرومیت از خواب بر یادگیری این مهارت اثر دارد. همچنین 4 ساعت و6 ساعت محرومیت از خواب بر یادگیری مهارت حرکتی درشت اثر ندارد. در مقایسه اثر محرومیت از خواب بر یادگیری مهارت ظریف و درشت پس از 4 و 6 ساعت محرومیت از خواب تفاوتی دیده نشد. کلید واژه ها: محرومیت از خواب، یادگیری حرکتی، مهارت حرکتی ظریف و درشت.
