1403/09/14
حسن حیدری

حسن حیدری

مرتبه علمی: استاد
ارکید: https://orcid.org/0000-0003-1139-1572
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده ادبیات و زبان های خارجی
نشانی: دانشگاه اراک -گروه زبان و ادبیات فارسی
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
تصحیح انتقادی دیوان اشعار عنوان تبریزی
نوع پژوهش
پایان نامه های تقاضا محور و غیر تقاضا محور
کلیدواژه‌ها
شعر فارسی، تصحیح انتقادی، عنوان تبریزی، نسخۀ خطی.
سال 1397
پژوهشگران علی صباغی(استاد راهنما)، حسن حیدری(استاد مشاور)

چکیده

دستیابی به متنی که از قلم نویسنده یا شاعر تراوش کرده باشد، هدف تصحیح متن است؛ به دلیل آنکه هر پژوهش متکی به متن تا زمانی قابل استناد است که اصل متن عیناً، یا دست کم، نزدیک ترین روایت به متن اصلی باشد. تصحیح انتقادی دیوان اشعار عنوان تبریزی و معرفی او به عنوان یکی از شاعران ناشناخته قرن یازدهم هجری موضوع این پایان نامه است. از دیوان اشعار عنوان تبریزی دو نسخۀ خطی در فهرست ها شناسانده شده است که یکی در کتاب خانۀ مجلس شورای اسلامی است و دیگری در کتاب خانۀ ملی و جز این دو نسخۀ خطی، اطلاعات فهرست-ها و منابع کتاب خانه ای دربردارنده چند بیت یا چند قطعه از اشعار عنوان است. نگارنده با به دست آوردن تصویر دو نسخۀ خطی یادشده، به بررسی متن نسخه ها پرداخت و نسخۀ کتاب خانۀ مجلس شورای اسلامی را که نسبت به نسخۀ کتاب خانۀ ملی از ویژگی هایی مانند کامل بودن، داشتن حجم عمدۀ اشعار و در بیشتر موارد، ضبط دقیق متن برخوردار بود، به عنوان نسخۀ اساس تصحیح برگزید و نسخۀ ملی را هم به دلیل اینکه از اشعار و تعداد ابیات کم تر و ناقص تری نسبت به نسخۀ مجلس برخوردار است، به عنوان نسخۀ فرعی و کمکی در نظر گرفت و با مقایسه و بررسی انتقادی دو نسخه، به کار تصحیح پرداخت. اختلاف در ضبط، تعداد بیت ها و افتادگی نسخه و … در متن تحقیق علامت گذاری شده و در بخش پی نوشت با علائم اختصاری «مج» (نسخۀ خطی کتاب خانۀ مجلس شورای اسلامی) و «مل» (نسخۀ خطی کتاب خانۀ ملی) نشان داده شده است. در مقدمه به اجمال بر اساس منابع موجود و آگاهی های به دست آمده از طریق متن نسخه، عنوان تبریزی معرفی شد. حاصل تصحیح و پژوهش بیانگر آن است که عنوان تبریزی از شاعران غزل سرای سدۀ یازدهم هجری و پیرو گویندگان سبک هندی است. وی شاعری است مضمون پرداز، با زبانی روان و به دوراز اغلاق و گاه گله مند از مردم زمانه. بیشتر اشعارش در قالب غزل است و از فحوای اشعارش، اعتقادش به مذهب تشیع و ارادتش به امام علی بن ابی طالب (ع) و امام علی بن رضا موسی الرضا (ع) آشکار است.