به منظور بررسی تاثیر مصرف عناصر غذایی سلنیوم و سیلیسیم در طی تنش شوری و قلیائیت، بر برخی از ویژگی های مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و عناصر معدنی خیار گلخانه ای رقم "ناگین"، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه سطح شوری با غلظت صفر (به عنوان شاهد که از آب مقطر استفاده شد)، شوری حاصل از کلرید سدیم با غلظت 75 میلی مولار و شوری حاصل از بی کربنات سدیم با غلظت 75 میلی مولار و کاربرد همزمان سلنیوم در غلظت های 0، 4 و 6 میلی گرم بر لیتر سدیم سلنیت و سیلیسیم در غلظت-های 75 و 100میلی گرم بر لیتر سدیم سیلیکات با چهار تکرار، در بهار و تابستان سال 1397 در گلخانه تولید صیفی جات شهرستان زرقان از توابع شیراز انجام شد. براساس نتایج به دست آمده در این پژوهش، کمترین سطح برگ، ارتفاع گیاه در تیمار شاهد در تنش شوری و قلیائیت بود و استفاده از غلظت های مختلف سلنیوم و سیلیسیم سطح برگ سبب افزایش سطح برگ و ارتفاع گیاه نسبت به شاهد گردید. کمترین عملکرد میوه در تنش شوری 75 میلی مولار بی کربنات سدیم نسبت به شاهد بود. کمترین عملکرد میوه در تیمار شاهد بدست آمد و بیشترین عملکرد میوه در تیمار 4 و 6 میلی گرم در لیتر سدیم سلنات بدست آمد. تنش شوری و قلیائیت سبب کاهش محتوای نسبی آب برگ و میزان کلروفیل کل شد و با کاربرد غلظت-های مختلف عناصر سلنیوم و سیلیسیم میزان محتوای نسبی آب برگ و میزان کلروفیل کاهش یافت. طی تنش محتوای پرولین و میزان پروتئین افزایش یافت و با کاربرد غلظت های مختلف سلنیوم و سیلیسیم محتوای پرولین و میزان پروتئین افزایش یافت. نتایج نشان داد که میزان عناصر معدنی در طی تنش های حاصل از کلرید سدیم و بی کربنات سدیم تغییر کرده است. مشخص شد که میزان عنصر سدیم، کلسیم، منیزیم، آهن، روی، منگنز و مس در شرایط تنش شوری افزایش و با کاربرد عناصر سلنیوم و سیلیسیم میزان این عناصر تغییر کرد. به طور کلی می توان براساس نتایج بیان کرد که مصرف سلنیوم و سیلیسیم سبب تحمل به تنش و کاهش خسارات ناشی از تنش شوری و قلیائیت در گیاه خیار می شود.
