1403/02/21
فرهاد صبوری فر

فرهاد صبوری فر

مرتبه علمی: استادیار
ارکید: https://orcid.org/0000-0002-7820-4615
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده علوم انسانی
نشانی: دانشگاه اراک- گروه تاریخ
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
بررسی تاریخی پیشینه دینی خاندان برمکی در تاریخ نگاری اسلامی
نوع پژوهش
پایان نامه های تقاضا محور و غیر تقاضا محور
کلیدواژه‌ها
برمکیان ، نوبهار ، بلخ ، دین ، بودایی ، زرتشتی
سال 1400
پژوهشگران فرهاد صبوری فر(استاد راهنما)، محمد حسن بیگی(استاد مشاور)

چکیده

برمکیان از جمله خاندان های پر نفوذ ایرانی شاغل در دستگاه های حکومتی اموی و عباسیان بودند که در مدت وزارت شان خدمات شایانی صورت داده اند ، آنها با پذیرش دین اسلام در اواخر قرن اول هجری، به دربار خلفا اموی راه یافتند. و با درایت و کاردانی بسیار در دربار عبدالملک و جانشینان او به جایگاه بزرگی دست یافتند آنها در دوره عباسیان ادامه کار دادند و به مناصب دیوانی با اهمیتی رسیدند. این قدرت زیاد برمکیان چه از جانب ایرانیان، عرب ها مورد حسادت قرار گرفت و سر انجام باعث سرنگونی آنها از قدرت شد. از آنجایی که در حکومت عباسی برای حذف زیر دستان خود آنها را به کافر، زندیق، مجوس و شیعه متهم می کردند این خاندان نیز از این قائده مستثنا نبودن و به دلیل ایرانی بودن و نیز انتصاب شان به معبد نوبهار آنها را بودایی و یا زرتشتی می دانستند. از آنجایی که منابع در مورد نوبهار و پیشینه دینی برمکیان موضع روشنی ندارند این پژوهش به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که برمکیان با توجه منابع تاریخ نگاری اسلامی چه پیشینه دینی داشته اند؟، روش ما در انجام این پژوهش توصیفی تحلیلی بوده است. یافته های این پژوهش حکایت از آن دارد که منابع اسلامی اتفاق نظر در مورد پیشینه دینی برمکیان ندارند و با توجه به موضوع مورد بحث باید به بلخ بپردازیم، توضیح آنکه شهر بلخ که مکان معبد نوبهار بوده از دیرباز حوزه نفوذ زرتشتیان محسوب میشده است. زمانی این شهر جایگاه دین زرتشت بوده اما با نبود قدرت مطلق جای خود را به آیین بودا داده است. در دوران فتوحات اسلامی هرچند آیین بودا در بلخ نفوذ زیادی داشته اما در کنار آن آیین زرتشت از دوران ساسانیان تجدید حیات کرده بود لذا اختلاف موجود در منابع اسلامی در خصوص پیشینه دینی برمکیان امری طبیعی بوده که در این پژوهش به آن پرداختیم