احسان صالحی

در این تحقیق، برای اولین بار از تلفیق فرآیندهای جذب سطحی و ازن زنی برای تصفیه پساب واحد تولید اتیل استات بهره گرفته شد. پارامترهای اثرگذار بر روی تصفیه پساب این واحد با استفاده از روش سطح پاسخ و با به کارگیری الگوریتم باکس- بنکن برای دست یابی به حداکثر میزان حذف اکسیژن خواهی شیمیایی پساب (COD )، به عنوان پارامتر هدف، بهینه شدند. این پارامترها شامل زمان واکنش (از 10 تا 60 دقیقه)، دبی جریان ازن (از 4 تا 12 لیتر بر دقیقه)، جرم کربن فعال گرانولی (GAC) (از 5 تا 15 گرم) و دمای واکنش (از 20 تا 60 درجۀ سانتیگراد) می باشند. شرایط بهینۀ فرآیندی در دمای 60 درجۀ سانتیگراد، مقدار 10 گرم GAC، دبی جریان ازن برابر با 8 لیتر بر دقیقه و زمان واکنش 60 دقیقه تحقق یافت که این شرایط منجر به دستیابی به میزان حذف COD برابر با 48/98% می شود. برای تعیین مشخصات جاذب قبل و بعد از انجام فرآیند تصفیه پساب از آنالیزهای مشخصه یابی BET و SEM استفاده شد. نتایج این آنالیزها این نکته را آشکار کرد که فرآیند ازن زنی می تواند GAC را احیا کند و این موضوع خود باعث ایجاد یک اثر هم افزایی بین دو فرآیند جذب سطحی و ازن زنی می شود. همچنین برای پی بردن به توانایی و قابلیت فرآیندهای تلفیقی، جذب سطحی منفرد و ازن زنی منفرد در تصفیۀ پساب مدنظر، تست سینتیک واکنش برای هر سه فرآیند انجام گرفت و با یکدیگر مقایسه گردید. در نهایت این نکته مشخص شد که فرآیند تلفیقی، نسبت به هر دو فرآیند منفرد جذب سطحی و ازن زنی از لحاظ ظرفیت و نرخ حذف برتری چشم گیری دارد. آنالیز حساسیت سوبول مشخص کرد که پارامترهای دمای واکنش و برهمکنش دوتایی دمای واکنش - زمان واکنش با میزان اثرگذاری به ترتیب 1/85% و 8/6% موثرترین پارامترها بر روی میزان حذف COD پساب بودند. به طور کلی می توان نتیجه گرفت که تلفیق فرآیندهای جذب سطحی و ازن زنی یک راه کار بسیار مناسب و کارآمد برای بهبود عملکرد فرآیندهای منفرد (چه از نظر میزان حذف COD پساب و چه از نظر سینتیک واکنش) به منظور تصفیه پساب واحد تولید اتیل استات می باشد.