یکی از مشکلات استفاده از قلمهها به ویژه قلمههای خشبی و نیمه خشبی به منظور ازدیاد گونههای مختلف گیاهی، ریشهدار کردن آنها میباشد و استفاده از هورمونهای ریشهزایی مستلزم صرف هزینه ارزی زیاد بوده و سبب ایجاد مشکلات زیست محیطی فراوانی میگردد. در این راستا، استفاده از عصارههای طبیعی تحریک کننده رشد را به صورت محلولپاشی و یا در انتهای قلمهها میتواند سبب افزایش اکسین درونی و به دنبال آن افزایش ریشهزایی گردد. در این پژوهش عصارههای گوجهفرنگی، بید و آلوئهورا در غلظتهای صفر )شاهد(، 22 و 25 گرم در لیتر آب مقطر روی قلمههای دو نوع از گیاه مختلف از نظر ریشهزایی )رز و داوودی(، در چهار تیمار؛ شاهد )بدون استفاده از عصاره(، استفاده در هنگام کشت، یک ماه بعد کاشت و دو ماه بعد کاشت مورد بررسی قرار گرفت. آزمایشی به صورت فاکتوریل )فاکتور اول نوع قلمه گیاهی و فاکتور دوم نوع عصاره( در قالب طرح کاملاَ تصادفی و در 3 تکرار )هر تکرار شامل 15 عدد قلمه( اجرا گردید. داده با استفاده از نرمافزار SAS 9 آنالیز شدند. مقایسات میانگینها با استفاده از آزمون چند دامنهای / نسخه 4 5 مورد بررسی قرار گرفتند. بررسی نتایج به دست آمده نشان داد که عصارههای استفاده شده / دانکن در سطح 52 درقلمههای رز از نظر زمان استفاده از آنها سبب ایجاد تفاوت معنیدار در صفات طول بلندترین شاخساره و وزن خشک ریشه شدند و بهترین تیمارها به ترتیب هنگام کاشت و یک ماه بعد کاشت بود. در قلمههای داوودی در تیمار عصاره بید 29 سانتیمتر( و یک ماه بعد کاشت ) با 29 سانتیمتر( و عصاره گوجهفرنگی / بلندترین ریشهها را در هنگام کاشت )با 33 12 سانتیمتر( را در قلمههای داوودی ایجاد کرد. زمان یک ماه بعد از کاشت بهترین زمان / بلندترین شاخسارهها )با 76 استفاده از عصارههای مختلف برای ایجاد بیشترین مجموع طول شاخسارهها بود.
