امیر حسین خلت آبادی فراهانی

انتخاب طبیعی و مصنوعی در جهت افزایش فراوانی جهش‌های جدیدی که در برخی از جمعیت‌ها مفید هستند باعث به جا گذاشتن نشانه‌هایی در سطح ژنوم می‌شود. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی نشانه‌های انتخاب بین نژادهای گوسفند بومی ایران با نژادهای مصری بود. بدین منظور از اطلاعات 96 رأس گوسفند زندی و 107 رأس گوسفند مصری (59 رأس بارکی و 48 رأس راهمنی) استفاده شد. پس از اجرای مراحل مختلف کنترل کیفیت داده‌ها، برای شناسایی نشانه‌های انتخاب از روش آماری hapFLK به‌وسیله نرم‌افزارhapFLK نسخه 4/1 استفاده شد. ژن‌های کاندیدا با استفاده از SNP‌هایی که در بازه‌ی 1/0 درصد بالای ارزش hapFLK، واقع شده بودند با استفاده از برنامه BioMart شناسایی شدند سپس با استفاده از پایگاه اطلاعاتی PANTHER عملکرد بیولوژیکی ژن‌ها بررسی شده و برای تفسیر عملکرد ژن‌های کاندیدا از پایگاه‌های آنلاین GeneCards و UniProtKB استفاده شد. نتایج حاصل از hapFLK نشان داد که در مقایسه‌ی جمعیت گوسفند بومی زندی با نژادهای مصری هفت ناحیه ژنومی روی کروموزوم‌های یک، دو (سه منطقه)، 10، 25 و 26 شناسایی شدند. بررسی ژن‌های گزارش شده در این مناطق نشان داد که در داخل یا مجاورت این نواحی، ژن‌های DNAJB4، FNDC3B، GULP1، ACVR1 و FGF9 قرار داشتند. ژن‌های موجود در این مناطق با سیستم ایمنی، آداپتاسیون، تعداد بره متولد شده و رشد عضلات مرتبط هستند. نتایج این تحقیق می‌تواند منبع اطلاعاتی ارزشمندی در زمینه شناسایی مناطق ژنومی مرتبط با صفات در نژادهای مختلف گوسفند فراهم آورد. به هر حال، جهت شناسایی دقیق این ژن‌ها و QTLها لازم است مطالعات پیوستگی و عملکردی بیشتری انجام شود.