علیرضا شایسته فر (مرحوم)

چکیده: مطالعه فونوستیکی شاخه جانوری گردان تنان در شهرستان شازند اعضایشاخه جانوری روتیفرا متنوع، فراوان و یکی از مهم ترین گروه زوپلانکتون هایی اند که در اکوسیستم های آبی ساکن هستند. این جانوران به عنوان دومین حلقه از زنجیره غذایی نقش مهمی در اکوسیستم های آبی ایفا می کنند. این موجودات به دلیل اندازه کوچک، شکل و حرکت آهسته، مناسب ترین غذای زنده برای تغذیه آبزیان از جمله لارو ماهیان می باشند. با وجود رشد سریع اطلاعات در مورد این شاخه جانوری، هنوز آمار دقیقی از تنوع روتیفرای موجود در سطح کشور و نحوه پراکنش آن ها وجود ندارد. در پژوهش حاضر، مطالعه فونوستیکی روتیفرا در شهرستان شازند(ایران، اراک) بین سال های 1395-1394 صورت گرفت. پسازنمونه برداریازهرایستگاه،مشخصات جغرافیایی هر ایستگاهبه وسیله GPS ثبتشد. نمونه های جمع-آوریشدهباکمکتورپلانکتون گیریبهداخلبطری هاییک لیتریدربسمباده ایهدایتشدهوبهآزمایشگاهدانشگاه اراکمنتقلشد.در آزمایشگاه نمونه های روتیفرا از سایر گروه های جانوری میکروسکوپی جداسازی و در گلیکوالکل 7 درصد تثبیت شدند. برای هر گونه ویژگی های مورفولوژِیکی (مانند طول وعرض بدن، طول لوریکا، عرض لوریکا و...) مطالعه شد. اطلاعات مورفوبیومتری بهروش PCA، PCO ودرختچه UPGMA بااستفادهازنرم افزار MVSPآنالیز گردید.در این مطالعه گونه ها توسط درختچه UPGMA، PCA و PCO-plots جدا شدند. تستANOVA برای ویژگی های مورد مطالعه تغییرات معنی دار را نشان داد.در مجموع 19 گونه متعلق به 12 جنس و 9 خانواده شناسایی شد که لیست گونه ها به شرح زیر است: Rotatoria citrinus, Philodina roseala, Monostyla closterocerca, Lecane pyrformis, Collurela obtusa, Collurela colurus, Lepadella pattella, Lepadella acaminate, Lepadella ovalis, Lepadellabiloba, Monostyla luranis, Proals fullaciosa, Adineta vaga, Drilophaga juday, Cephallodela forficula, Cephallodela inquilina, Trichocerca similis, Dicranophorus forcipatas, keratella cochlearis.