چکیده تاسیس حکومت امویان توسط معاویه بن ابی سفیان در سال 41 ه ق، یکی از رویدادهای مهم در تاریخ جهان اسلام در حوزه مالی و اقتصادی بود. از این جهت که امویان وارث نظام مالی و اقتصادی گردیدند که برای چندین سده در اختیار ایرانیان و پادشاهی ساسانی بود. این پژوهش با بررسی منابع به دنبال پاسخ به این پرسش است که مبانی نظام مالی و مالیاتی حکومت امویان چه بود و چه پیامدهایی به دنبال داشت؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که امویان در ابتدای حکومت خود با سرمایه های هنگفتی مواجه شدند که همواره از طرق مختلف تقویت میشد و دریافتی های بسیاری را برای آنها فراهم می‌کرد. امویان از ابتدا روش خاص خود را برای کنترل این اموال پیش گرفتند و مولد نظام های جدید در حکومت اسلامی شدند.یکی از ارکان مهم حکومت امویان نظام مالی و مالیاتی آن بود که بخشی از اقتصاد حکومت اموی را تشکیل می داد. حکومت امویان برای رسیدن به اهداف مادی خود شرایط و قوانین خراج را ویرایش نمود. نحوه دریافت خراج توسط خلفای اموی با تفاوت هایی همراه بود که می توان گفت این تفاوت ها چشمگیر بوده چه بسا که حتی در حکومت خود نیز از نظر نظام مالی و مالیاتی به دو دوره از معاویه تا عبدالملک و از عبدالملک تا پایان حکومت امویان تقسیم می شود. از همان ابتدا معاویه از طریق والیان خود در مناطق مختلف، دیوان خراج پایه گذاری کرد که افرادی را عهده دار این امر گماشت تا بزودی به تغییر نظام های حکومت بپردازد.
