استفاده گسترده از کودهای نیتروژنه در تولید محصولات کشاورزی به ویژه سبزی ها، منجر به تجمع مقادیر زیاد نیترات در اندام های هوایی گیاه می شود. نیترات انباشته شده در اندام های مصرفی سبزی ها سلامت انسان را تهدید می کند. کاهو یکی از سبزی هایی است که دارای مشکل تجمع نیترات است. سلنیوم یکی از عناصر مفید در حفظ سلامت انسان می باشد و کاربرد آن در زمان تولید سبزی ها، می تواند یک روش مؤثر برای جلوگیری از کمبود این عنصر در رژیم غذایی باشد. با توجه به گزارش-های موجود در ارتباط با تأثیر سلنیوم بر آسیمیلاسیون نیتروژن، این پژوهش با هدف بررسی نقش مکمل سلنیوم و نانوذرات سبز سلنیوم در کاهش تجمع نیترات در کاهو رقم ستاره طراحی شد. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با هفت تیمار شامل سلنیت سدیم (Na2SeO3) با غلظت های 1، 2 و 4 میلی گرم بر لیتر و نانوذرات سبز سلنیوم با غلظت های 1، 2 و 4 میلی گرم بر لیتر به همراه شاهد (عدم استفاده از سلنیوم) و با هفت تکرار اجرا شد. در این آزمایش، ارتفاع گیاه، تعداد برگ، وزن تر و خشک بوته، میزان کلروفیل a، b و کلروفیل کل، میزان فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز، میزان نیترات در گیاه و میزان عناصر N، P، K، Fe، Zn و Se مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده، بیشتر محلول های غذایی، به ویژه 2 میلی گرم بر لیتر نانوذرات سلنیوم باعث افزایش معنی دار ارتفاع گیاه، تعداد برگ، وزن تر، کلروفیل a ، کلروفیل کل و فعالیت نیترات ردوکتاز گیاهان شد. استفاده از برخی از تیمارهای غذایی، به ویژه تیمارهای 2 و 1 میلی گرم بر لیتر نانوذرات سلنیوم باعث کاهش قابل توجهی در مقدار تجمع نیترات شد. تحت تاثیر تیمارهای مختلف غذایی، غلظت فسفر، پتاسیم، آهن، روی و سلنیوم افزایش و غلظت نیتروژن کاهش یافت. در مجموع، محلول پاشی سلنیوم، به ویژه نانوذرات سبز سلنیوم، پتانسیل بالایی را برای به دست آوردن عملکرد بیشتر و کاهش تجمع نیترات در کاهو دارند.
