احمدرضا عباسی فر

شناسایی و ارزیابی ژنوتیپهای بومی درختان میوه، یکی از روش های به نژادی است. به منظور دست یابی به ژنوتیپ های برتر گردو، تعدادی ژنوتیپ از مناطق مختلف شهرستان ملایر انتخاب شدند و مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که طول نات بین 57/25 تا 77/47 میلیمتر متغیر می باشد. همچنین وزن نات، وزن مغز و درصد مغز به ترتیب از 35/5 تا 31/21 گرم، 49/2 تا 15/11 گرم و 27/37 تا 29/66 درصد متغیر بود. بیشترین میانگین وزن نات (31/21 گرم) متعلق به ژنوتیپ سامن-287 بود و همچنین ژنوتیپ سامن-243 دارای بیشترین وزن مغز (15/11 گرم) بود و ژنوتیپ سامن-276 بیشترین درصد مغز (29/66 درصد) را نشان داد. نتایج تجزیه همبستگی ساده صفات، همبستگی مثبت و منفی معنی داری را بین برخی از صفات نشان داد. تجزیه به مؤلفه های اصلی توانست صفات مورد ارزیابی را به هفت عامل کاهش دهد که مجموعاً 71/71 درصد واریانس کل را توجیه نمودند. تجزیه دی پلات با استفاده از دو عامل اصلی اول که در مجموع 25/33 درصد از واریانس را به خود اختصاص داده بودند، ژنوتیپ ها را در چهار طرف مختلف پلات قرار داد. بر اساس نتایج مطالعه حاضر، تنوع بالایی در بین درختان مورد مطالعه مشاهده شد که نشان دهنده پتانسیل بالای گردو جهت انتخاب ژنوتیپ های برتر در مناطق مورد مطالعه می باشد.