مشخصات پژوهش

صفحه نخست /عدالت‌گستری در حکمرانی شایسته ...
عنوان عدالت‌گستری در حکمرانی شایسته با تأکید بر نهج البلاغه و تعالیم کنفوسیوس
نوع پژوهش مقاله چاپ‌شده
کلیدواژه‌ها عدالت، امام علی (ع)، کنفوسیوس، اخلاق، حکومت
چکیده عدالت‌محوری و عدالت‌گستری تراز اصلی حکمرانی شایسته است که بسیاری از بزرگان شرایع و مکاتب فکری، سیاسی و جوامع انسانی از آن سخن گفته‌اند. امام علی (ع) به عنوان بنیان‌گذار مکتب تشیع و کنفوسیوس به عنوان داعیه‌دار فلسفه کنفوسیوسی در چین باستان، عدالت را رمز اصلی حکمرانی و بقای نظامات دانسته و تأکیدات زیادی بر آن دارند. این پژوهش به روش کیفی و با شیوه تحلیل مضمون و با بهره‌گیری از منابع اسنادی موجود، تلاش دارد به بررسی تطبیقی دیدگاه امام علی (ع) و کنفوسیوس درباره عدالت و راهبردهای گسترش آن بپردازد. مطابق با مدل پژوهش، دیدگاه آنان در 5 ساحت معناشناختی، سیاسی، اجتماعی، اخلاقی و راهبردی مورد دقت قرار گرفت. از تشابهات این دو مکتب در مسئله عدالت، می‌توان به اصل اخلاقی بودن مقوله عدالت، اصل حکمرانی شایسته، اصل بقا و حفظ نظام، اصل شایسته‌سالاری، اصل لی و اصل مساوات اشاره کرد. تحلیل مقایسه‌ای واحدهای مورد بررسی نشان می‌دهد راهبرد مشترک آنان تربیت حاکمان و شاگردان فرهیخته برای رشد و گسترش عدالت در جامعه است. از افتراقات آنان نگرش انسان‌گرایانه کنفوسیوس و نگرش الهی‌باورانه امام به عدالت است. منبع عدالت کنفوسیوسی، سنت و تجربه گذشتگان و سرچشمه عدالت امام علی (ع) قرآن و سنت نبوی است.
پژوهشگران مرتضی حسنی نسب (نفر دوم)، سید مرتضی میرتبار بزرودی (نفر اول)