مشخصات پژوهش

صفحه نخست /بررسی وجوه اعجاز قرآن نزد ...
عنوان بررسی وجوه اعجاز قرآن نزد علمای متقدم و متأخر امامیه با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی و سید مرتضی
نوع پژوهش پایان نامه های تقاضا محور و غیر تقاضا محور
کلیدواژه‌ها اعجاز قرآن، صرفه، وجوه اعجاز، سید مرتضی، علامه طباطبایی.
چکیده قرآن کریم به عنوان برترین معجزه آخرین رسول خدا، با آیات تحدی و فراخواندن مخاطبانش به همانندآوری، خود، پرده از اعجازش برداشته است. از آنجا که جنس این معجزه از نوع کلام بوده و کلام، وجوه مختلفی را در بر می گیرد، در این باره که به راستی کدام وجه از این کلام، اعجاز به شمار می رود و دیگران از آوردن مانند آن ناتوانند، دیدگاه های مختلفی از سوی عالمان دینی بیان شده و همین اختلاف دیدگاه ها سبب شده تا پژوهش های مختلفی، چه به صورت تطبیقی بین دیدگاه عالمان دینی، از اهل تسنن گرفته تا شیعه، و چه به صورت موردی، انجام شود. اما با بررسی های انجام گرفته این نتیجه حاصل شد که تا کنون پژوهشی که به بررسی دیدگاه عالمان متقدم و متأخر امامیه، و به طور خاص بررسی تطبیقی دیدگاه سید مرتضی، به عنوان یکی از عالمان دینی امامیه متقدم، و علامه طباطبایی، به عنوان یکی از عالمان دینی معاصر امامیه بپردازد انجام نشده است. بدین سبب این پژوهش در راستای فهم این مطلب، با روش توصیفی- تحلیلی و با ابزار کتابخانه ای انجام شد و این نتیجه حاصل گردید که هر چه از سده های ابتدایی به سمت زمان حال پیش می رویم علاوه بر اینکه در کنار اعجاز لفظی، وجوه متعددی از اعجاز غیر لفظی از سوی عالمان دینی مورد توجه قرار گرفته، دایره وسعت این وجوه در نگاه عالمان متأخرتر نیز گسترش یافته و وجوه متعدد جای وجوه تک بعدی و ساده را گرفته است. علاوه بر این، وجه صرفه که تنها وجه مورد توجه عده ای از عالمان متقدم می باشد رفته رفته در دیدگاه عالمان امامیه به دیدگاهی شاذ تبدیل شده است. این وجه تنها وجه مورد پذیرش عالمانی چون سید مرتضی است. در مقابل، این وجه تنها وجه مردود، نزد عالمانی چون علامه طباطبایی می باشد. علامه طباطبایی به عنوان یکی از عالمان معاصر امامیه در این باره قائل به عمومیت اعجاز قرآن از قبیل: مقررات و احکام عبادی، قوانین مدنی، سیاسی، قضایی و اقتصادی، سرگذشت انبیاء و ملت ها، اخبار غیبی، شیوایی بیان، گیرایی تعبیر و بلندی معارف و ... می باشد.
پژوهشگران علیرضا طبیبی (استاد مشاور)، علی حسن بیگی (استاد راهنما)