مشخصات پژوهش

عنوان	آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی و پیش بینی روند این تغییرات در آینده با استفاده از سنجش از دور و مدل LCM (مطالعه موردی: شهرستان شازند)
نوع پژوهش	طرح پژوهشی خاتمه‌یافته
کلیدواژه‌ها	سنجش از دور - شبیه سازی و پیش بینی تغییرات کاربری – شهرستان شازند
چکیده	تغییرات کاربری و پوشش سطح زمین در هر منطقه ای می تواند بطور گسترده ای بر کارکردها و فرآیندهای اکولوژیکی حوزه تحت تاثیرش اثرگذار باشد، لذا پایش چنین مناطقی نقش اساسی در کیفیت مدیریت دارد. امروزه نرم افزارها و مدل های مختلف تغییر کاربری اراضی بعنوان ابزاری پشتیبان در جهت تجزیه و تحلیل پویایی کاربری اراضی در مقیاس زمانی و مکانی متفاوت مورد استفاده قرار می گیرد. هدف این پژوهش، پایش تغییرات کاربری اراضی در گذشته و پیش بینی آن در آینده با استفاده از مدلساز تغییر زمین (LCM) در شهرستان شازند در استان مرکزی در محیط نرم افزار ایدریسی است. در این تحقیق تصاویر ماهواره ای لندست سال های 1376، 1386 و 139 تجزیه و تحلیل و به پنج کلاس مرتع، کشاورزی دیم، مسکونی- صنعتی، رخنمون های سنگی و کشاورزی آبی و باغی طبقه بندی شدند. مدلسازی نیروی انتقال با استفاده از پرسپترون چند لایه شبکه عصبی- مصنوعی و تخصیص تغییر به هر کاربری با استفاده از زنجیره مارکف محاسبه شد. سپس با استفاده از نقشه های کاربری سال های 1376 و 1386، شبیه سازی وضعیت کاربری اراضی برای سال 1396 انجام گرفت و برای ارزیابی صحت آن با نقشه واقعیت زمینی سال 1396 مورد مقایسه قرار گرفت. در نهایت پیش بینی پوشش اراضی برای سال 1406با استفاده از نقشه سال های 1386و 1396 انجام شد. نتایج نشان داد در طی دوره مطالعه، 80/ 38720 هکتار از سطح اراضی مرتعی این منطقه کاسته شده که رقم قابل توجهی است تبدیل اراضی دیم به اراضی آبی و مسکونی-صنعتی نیز از دهه 1386 تشدید یافته است. بگونه ای که 25/409 هکتار در طی سال های 1386 تا 1396 تبدیل شده است. همچنین در طی این سال ها (دوره 20 ساله) رشد چشم گیری در زمینه کاربری مسکونی-صنعتی روی داده است که نشان دهنده افزایش25/4154 هکتاری این کاربری بوده است. نتایج مدلسازی نیروی انتقال با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی در اکثر زیر مدل ها صحت بالایی را نشان داد(29/60 تا 48/86 درصد). خطای کل در مدل سازی برای سال 1396، 78/17 بدست آمد که نشان دهنده انطباق نقشه پیش بینی شده مدل با نقشه واقعیت زمینی است. نتایج مدلسازی برای سال 1406نشان داد که مساحت کاربری مرتع در این سال نسبت به 1396کاهش (73/321 - هکتار) و کشاورزی دیم (72/ 4755 هکتار) افزایش خواهد یافت.
پژوهشگران	مهرداد هادی پور (همکار)، محمدرضا گیلی (همکار)، آزاده کاظمی (مجری)