مشخصات پژوهش

صفحه نخست /هزار وعدۀ خوبان یکی وفا نکند: ...
عنوان هزار وعدۀ خوبان یکی وفا نکند: نقدی بر مقالۀ «روایت زنانه از جنگ: تحلیل انتقادی کتاب خاطرات دا»
نوع پژوهش مقاله چاپ‌شده
کلیدواژه‌ها گفتمان کاوی انتقادی، کتاب دا، تحلیل سه مرحله ای، بیناگفتمانیت، زبان، ایدئولوژی
چکیده مقالۀ «روایت زنانه از جنگ: تحلیل انتقادی کتاب خاطرات دا» تألیف محمدرضا جوادی یگانه (دانشیار جامعه-شناسی، دانشگاه تهران) و سید محمدعلی صحفی (کارشناس ارشد جامعه شناسی، دانشگاه تهران) قابلیت تبدیل شدن به مقاله ای خوب را داشته، اما به دلایلی متأسفانه چنین اتفاقی نیفتاده است. آن گونه که در مقدمۀ مقاله آمده، هدف نویسندگان در اصل تحلیل انتقادیِ گفتمانِ رمان (یا کتاب خاطراتِ) دا: خاطرات سیده زهرا حسینی نوشتۀ سیده اعظم حسینی با استفاده از الگوی پیش نهادیِ نُرمن فرکلاف و با توجه به شیوۀ بازنمود نقش های جنیستی بوده است. با این حال، همین طور که خواندن مقاله را ادامه می دهیم، کم تر اثری از چنین تحلیلی می یابیم. در این بررسی کوتاه، به جنبه های کلی مقاله پرداختم، و گرنه این مقاله ایرادها و تناقض های محتواییِ جزئی تری هم دارد که نیازی به مطرح کردن آن ها نیست. همان گونه که در آغاز نوشتۀ خود گفتم، به زعم من، این مقاله قابلیت تبدیل شدن به مقاله ای ارزشمند و جالب را دارد، به این شرط که نویسندگان بخش تحلیل آن را کاملاً بازنگری و بازنگاری کنند. نقطۀ قوت آن اتخاذ رویکردی است نسبتاً نو به متنی بحث برانگیز که تا کنون نقد و تحلیل اصولی از آن صورت نگرفته است؛ اما، نقطۀ ضعف آن این است که نویسندگان به وعدۀ خود در ابتدای مقاله عمل نمی کنند، یعنی ایشان در بخش نظریِ آغازِ مقاله دَم از گفتمان کاویِ انتقادی می زنند، ولی آن-چه در بدنۀ مقاله می بینیم صرفاً نوعی تحلیل درون مایه ایِ کلی است که گاه با نقد فمینیستی یا جنسیتی پهلو می زند.
پژوهشگران محمد غفاری (نفر اول)