مشخصات پژوهش

عنوان	بررسی انجام قلمه-پیوند یاس خوشه ای با پایه ترون به منظور تولید تجاری
نوع پژوهش	طرح پژوهشی خاتمه‌یافته
کلیدواژه‌ها	قلمه-پیوند، یاس خوشه ای، ریشه زایی، برگ نو، کالوس
چکیده	یاس خوشه ای (Syringa vulgaris) یکی از مهمترین درختچه های مورد استفاده در فضای سبز می باشد. این درختچه دارای برگ های زیبا و گل های معطر است. مهمترین روش تکثیر یاس خوشه ای پیوند نمودن آن روی پایه های برگ نو (Ligustrum vulgare) می-باشد. روش قلمه-پیوند یا انجام همزمان ریشه زایی قلمه و پیوندزنی یکی از روش های جدید تکثیر برخی درختان و درختچه های زینتی می باشد. در این تحقیق برای اولین بار از تکنیک قلمه-پیوند در تکثیر یاس خوشه ای استفاده شد. به همین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب کاملاً تصادفی با ده تکرار در زمستان 1394 و بهار 1395 به اجرا درآمد. دو فاکتور شامل دو روش قلمه-پیوند (نیمانیم و امگا توسط دستگاه) و سه سطح کاربرد اسید ایندول بوتیریک (0، 1000 و 2000 قسمت در میلیون) بودند. سه ماه پس از پیوندزنی صفات درصد قلمه-پیوند های ریشه دار شده، پیوندک های برگ داده، قلمه-پیوندهای خشک شده، کالوس زایی پایه ها، وزن تر ریشه های تشکیل شده پایه ها و شاخه های تولید شده پیوندک ها و طول بلندترین ریشه و شاخه تولید شده اندازه گیری شد. دو ماه پس از انتقال بوته های قلمه-پیوندزده شده در گلدان، درصد نهایی گیرایی قلمه-پیوندها مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تاثیر نوع روش قلمه-پیوند بر صفات درصد قلمه-پیوندهای ریشه-دار شده، قلمه-پیوندهای خشک شده و پیوندک های برگ داده معنی دار گردید. تاثیر سطوح مختلف اسید ایندول بوتیریک نیز بر صفات درصد پیوندک های برگ داده، کالوس زایی پایه ها، قلمه-پیوندهای خشک شده، طول بلندترین شاخه پیوندک ها، وزن تر ریشه پایه ها و وزن تر شاخه پیوندک ها معنی دار گردید. بر اساس نتایج، روش قلمه-پیوند نیمانیم سبب افزایش معنی دار درصد قلمه-پیوندهای ریشه دار شده و پیوندک های برگ داده و کاهش درصد قلمه-پیوندهای خشک شده نسبت به روش امگا گردید. با افزایش کاربرد غلظت اسید ایندول بوتیریک صفات درصد کالوس زایی پایه ها، پیوندک های برگ داده، وزن تر ریشه ها و شاخه های تولید شده پیوندک ها افزایش معنی دار نشان داد و بهترین نتایج با غلظت 2000 قسمت در میلیون حاصل گردید. همچنین کمترین درصد قلمه-پیوندهای خشک شده در غلظت 2000 قسمت در میلیون مشاهده گردید. تاثیر نوع روش قلمه-پیوند و تاثیر سطوح مختلف اسید ایندول بوتیریک 5 ماه پس از ارزیابی بر درصد نهایی گیرایی قلمه-پیوندها معنی دار گرد
پژوهشگران	حسین باقری (همکار)، موسی سلگی (مجری)