1403/09/02
زین العابدین افشار

زین العابدین افشار

مرتبه علمی: استادیار
ارکید: https://orcid.org/0000-0001-7900-1388/
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده علوم انسانی
نشانی: دانشگاه اراک- گروه جامعه شناسی
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
بررسی جامعه شناختی علل ناکارآمدی سیاست های ضد فساد در ایران بعد از انقلاب
نوع پژوهش
کتاب
کلیدواژه‌ها
ارزشیابی رئالیستی، سیاست های ضد فساد، مداخله، زمینه ، مکانیزم ، پیامد
سال 1399
پژوهشگران زین العابدین افشار

چکیده

موضوع کتاب بررسی جامعه شناختی علل شکست سیاست های ضد فساد در ایران است. سیاست های ضد فساد در ایران کدامند؟ این سیاست ها شامل قانون محاسبات عمومی، قانون بودجه، سیستم قضایی، دیوان محاسبات و غیره هستند. در ابتداء این موارد شناسایی و احصاء، و سپس ابعاد، دامنه و عملکرد آنان استخراج شدند. بعد از شناسایی این موارد، با استفاده از منطق های عمل موجود در سیاست های ضد فساد در جهان، 7 مداخله یا برنامه ضد فساد شامل برنامه از بین بردن فرصت فساد، برنامه بازدارندگی و مجازات، برنامه شفافیت، برنامه آزادسازی(خصوصی سازی)، برنامه تنظیم امور بودجه ای و کنترل مالی، برنامه آشکارگی و حساب کشی، برنامه اصلاح نظام اداری، شایسته سالاری و فرهنگ سازمانی معرفی شدند که فقط 4 مداخله و یا برنامه ضد فساد فعال هستند. چرا این برنامه های ضد فساد در کاهش فساد موفق نبودند. برای شناسایی علل شکست سیاست های ضد فساد از ارزشیابی رئالیستی استفاده گردید. در این روش شناسی برنامه ها و سیاست های ضد فساد به عنوان مداخلاتی در نظر گرفته می شود که قرار است مکانیزمی را در زمینه خاص خود فعال نماید و از این طریق پیامد مورد انتظار را شکل دهند. هر برنامه ای در واقع یک تئوری برنامه (و خرده سیستم اجتماعی) است که ترکیب برنامه(مداخله)-زمینه-مکانیزم برنامه-پیامد یا ICMO را در بر می گیرد. بنابراین از منظر ارزشیابی رئالیستی اگر سیاست های ضد فساد شکست می خورند به دلیل فعال نشدن مکانیزم برنامه در زمینه مورد نظر است. زمینه (همراه مداخله ناقص) عامل اصلی فعال نشدن مکانیزم برنامه است. برای جمع آوری داده ها و شواهد گفتاری، نوشتاری و عددی برای اجزاء ترکیب هر برنامه (مداخله) ضد فساد از روش کمی و کیفی استفاده شده است. جامعه پژوهش کل سیاست های ضد فساد در ایران بعد از انقلاب اسلامی است که شامل قوانین و نهادهای گسترده ای در این ساحت می شود. تجزیه و تحلیل نیز براساس همان اجزاء ترکیب هر برنامه ضد فساد براساس شواهد انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که مکانیزم های برنامه های ضد فساد در ایران فعال نشده اند: 1. مکانیزم پاسخ گویی مالی در برنامه تنظیم امور بودجه ای و کنترل مالی به دلیل فرهنگ سازمانی نامناسب، رهبری استبدادی، اقتدارگرایی در بوروکراسی، و عدم کنترل داخلی کافی همراه مداخله ناقص فعال نشده است. 2. مکانیزم ترس از احتمال کشف و مجازات در برنا