شبکه های حسگر بی سیم نوع خاصی از شبکه های موردی می باشند که با توجه به کاربردهای متنوعشان از جمله کنترل محیط فیزیکی پیرامون، استفاده در صنایع نظامی و پزشکی توجه بسیاری از محققان را به خود جلب کرده اند. از جمله مسائل چالش برانگیز در اینگونه شبکه ها، بحث توان مصرفی گره های تشکیل دهنده شبکه و تاخیر در تحویل داده ها به مقصد میباشد. بسیاری از پروتکلهای مسیریابی طراحی شده در این حوزه، تمرکز خود را برای نیل به یکی از دو هدف ذکر شده معطوف کرده اند. طراحی پروتکل هایی که هر دو جنبه را در نظر داشته باشد، می تواند کارایی بهتری داشته باشد. پروتکل مسیریابی ارائه شده در این پایان نامه که ترکیبی از روشهای انتشار هدایت شده و الگوریتم بهینه سازی مورچه ها و سیستم فازی است، برای برآوردن نیازهای ذکر شده، در دو فاز طراحی و پیاده سازی شده است. فاز اول، با ارسال پیامی از ایستگاه مرکزی به گرهها آغاز میگردد، در این فاز گرهها ناحیه بندی شده و همسایگان روبه جلو خود را شناسایی میکنند. در فاز دوم گرهها بر اساس اطلاعات بدست آمده در فاز قبل برای یافتن مسیرهای بهینه، مورچه های پیشرو را به سمت مقصد ارسال نموده و در مقصد، از بین مسیرهای پیدا شده تعدادی از آنها که شایستگی بیشتری دارند، با استفاده از سیستم فازی انتخاب میشوند، سپس مورچه های پسرو، میزان فرومون مسیرهای بهینه را بروزرسانی میکنند تا ارسال داده ها از طریق آن مسیرها انجام شود. همانگونه که در ادامه مشاهده خواهد شد این پروتکل نسبت به برخی از پروتکلهای موجود عملکرد بهتری از نظر تاخیر و کارایی انرژی دارد.
