پیش زمینه و هدف: پارانونایل فنل (p-NP) یک ترکیب استروژنیک است که اثرات سمی بر روی اندام های مختلف ازجمله بیضه ایجاد می کند. هدف از این مطالعه بررسی اثرات سمی پارانونایل فنل بر روی بافت بیضه موش و نیز ارزیابی اثر روغن سیاه دانه (Nigella Sativa) در مقابل این سمیت بود. مواد و روش کار: در این مطالعه 24 سر موش نر بالغ نژاد NMRI (3±32 گرم) به چهار گروه (6=n) کنترل، روغن سیاه دانه (ml/kg/day5)، پارانونایل فنل (mg/kg/day250) و پارانونایل فنل به علاوه روغن سیاه دانه تقسیم و به مدت 34 روز به صورت دهانی تیمار شدند. درنهایت، موش ها تشریح، بیضه راست آن ها خارج، فیکس، برش گیری و پردازش بافتی شد و با استفاده از روش هایدن هان آزان رنگ آمیزی شد. مقاطع بافتی بیضه از طریق روش استریولوژی مورد ارزیابی قرار گرفت. شاخص پراکسیداسیون لیپیدی یعنی سطح مالون دی آلدئید (MDA) سرم موش ها نیز اندازه گیری شد. داده ها با روش آنالیز واریانس یک طرفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و تفاوت میانگین ها در سطح 05/0P< معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: کاهش معنی داری در قطر (008/0(P<، ارتفاع اپی تلیوم زایشی (007/0(P< و ضخامت غشا پایه لوله های منی ساز (05/0P<) و نیز تعداد کل سلول های اسپرماتوگونی، سرتولی، اسپرماتوسیت و اسپرماتید دراز و گرد (001/0P<) مشاهده گردید و همچنین افزایش معنی داری در سطح MDA (001/0P<) در گروه p-NP در مقایسه با گروه کنترل مشاهده شد. پارامترهای فوق در گروه پارانونایل فنل به علاوه روغن سیاه دانه نسبت به گروه پارانونایل فنل به طور معنی داری و در سطح گروه کنترل جبران شد (05/0P<). بحث و نتیجه گیری: روغن سیاه دانه اثر حفاظتی بر روی سمیت ناشی از پارانونایل فنل در بافت بیضه موش ها دارد. بنابراین، می توان روغن سیاه دانه را به عنوان یک مکمل درمانی در جلوگیری از اثرات نامطلوب مواجهه با پارانونایل فنل در مناطق صنعتی، پیشنهاد کرد.
