سعید شرفی

تغییرات اقلیم عمده ترین چالش بشر در آینده می باشد. به همین منظور با استفاده از دو روش تجزیه به مولفه های اصلی و رگرسیون خطی، شاخص های اقلیمی کشاورزی در 41 ایستگاه سینوپتیک کشور تحت شرایط آینده اقلیمی 55 شاخص اقلیمی کشاورزی در شرایط فعلی (2017) برای سال های 2025، 2050، 2075 و 2100 تعیین گردید و در ادامه جهت طبقه بندی ایستگاه های کشور از پهنه بندی اکولوژیکی استفاده شد. در روش تجزبه به مولفه های اصلی، 5 مولفه اصلی اول شامل؛ مجموعه اطلاعات درجه حرارت، بارندگی، درجه حرارت حداقل در زمستان، درجه حرارت حداکثر در زمستان، بارش زمستان، بارندگی تابستان، درجه حرارت حداکثر در بهار، تابستان و پاییز و درجه روزهای رشد در بهار و زمستان تعیین گردیدند، که حدود 96 درصد واریانس کل را توصیف می کردند. در روش رگرسیون خطی متغیرهای بارندگی، درجه حرارت (میانگین، حداکثر و حداقل)، سرعت باد، رطوبت نسبی و تشعشع خورشیدی مورد ارزیابی قرار گرفتند. پس از بررسی روند شیب خط متغیرهای ذکر شده، مقادیر تبخیروتعرق پتانسیل برای هر ایستگاه محاسبه و با استفاده از شاخص خشکی یونسکو طبقه بندی شدند. بر اساس نتایج پهنه بندی در روش تجزیه به مولفه های اصلی ایستگاه ها در دروه زمانی مورد مطالعه به ترتیب در 7، 6، 7، 6 و 5 ناحیه قرار گرفتند. هم چنین بر اساس شاخص اقلیمی یونسکو 36/85 درصد ایستگاه ها در سال 2017 و 8/87 درصد از سال 2025 تا 2100 در ناحیه خشک قرار گرفتند. بر اساس این نتایج در شرایط آینده اقلیمی کشور تشابه بین ایستگاه ها از نظر شاخص های اقلیمی افزایش یافته و تنوع اقلیمی کشور در مقایسه با شرایط فعلی کاهش خواهد یافت.