رحیم مرادی

زمینه و هدف: آموزش ترکیبی نشان دهنده روشی نوین در زمینه آموزش پزشکی بوده و بر مزایای بی‌بدیل هر دوی این روش‌ها برای افزایش کیفیت یادگیری تکیه دارد. این پژوهش با هدف امکان سنجی اجرای رویکرد مبتنی بر یادگیری ترکیبی براساس دیدگاه اساتید دانشگاه علوم پزشکی قم انجام شد. مواد و روش: پژوهش حاضر از نوع مطالعات توصیفی-پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهر قم به تعداد 219 نفر در سال تحصیلی 1401-1400 بود. نمونه آماری این پژوهش شامل 40 نفر بود که با استفاده از فرمول کوکران به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی با در نظر گرفتن تناسب دانشکده های دانشگاه انتخاب شد. برای جمع آوری اطلاعات پژوهش از مقیاس محقق ساخته پرسشنامه امکان سنجی آموزش ترکیبی استفاده شد که پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ 92/0 و روایی آن از طریق روایی همگرا 55/0 بدست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون t تک نمونه ای و آزمون رتبه بندی فریدمن در برنامه SPSS نسخه 26 انجام شد. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که از دیدگاه اساتید دانشگاه علوم پزشکی قم امکان استقرار رویکرد مبتنی بر یادگیری ترکیبی در دانشگاه علوم پزشکی قم وجود دارد (05/0, p=44/2t=). همچنین بررسی نتایج نشان داد که از دیدگاه اساتید می توان رویکرد یادگیری ترکیبی را با توجه به سه مولفه انگیزه اجرا (01/0, p=36/23t=)، مهارت فنی اساتید (01/0, p=99/5t=) و فرهنگ سازمانی (05/0, p=86/2t=) اجرا و مستقر نمود. اما از نظر امکانات فنی (01/0, p=62/5-t=)، اجرایی-اداری (01/0, p=91/7-t=) و شرایط مالی-اعتباری (01/0, p=52/12-t=) امکان استقرار یادگیری ترکیبی در سطح پایین تری قرار داشت. یافته های پژوهش نشان داد که امکان استقرار یادگیری ترکیبی از نظر انگیزه اجرا، مهارت فنی اساتید و فرهنگ سازمانی وجود دارد، و در صورتی که بتوان امکانات فنی، اجرایی-اداری و شرایط مالی-اعتباری را نیز فراهم نمود، این میزان آمادگی در بالاترین سطح خود خواهد بود. در نتیجه می توان گفت که امکان اجرای رویکرد یادگیری ترکیبی در دانشگاه علوم پزشکی قم وجود دارد و جهت اجرای آن باید نخست به رفع چالش ها در ابعاد فنی، اجرایی و اداری و شرایط مالی و اعتباری پرداخت.