ناصر حسینی

مقدمه: گیاه ختمی در فهرست گیاهان دارویی با پتانسیل اثر ضد دیابتی قرار دارد. مطالعه ی حاضر به منظور بررسی اثر کاهنده قند و پروفایل های چربی عصاره ریشه ی گیاه ختمی در رت های دیابتی شده نوع یک طراحی شد. مواد و روش ها: 70 سر رت نر نژاد ویستار در 7 گروه (در هر گروه: 10=تعداد) کنترل، شاهد، کنترل دیابتی، دریافت کننده ی عصاره ی ریشه ی ختمی به ترتیب با دوز200، 400 و 800 و دریافت کننده ی گلی بنکلامید با دوز 5 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن طی 4 هفته به صورت گاواژ مورد مطالعه قرار گرفتند. دیابتی شدن توسط تزریق داخل صفاقی استرپتوزوسین انجام شد. یافته ها: دریافت عصاره ی الکلی گیاه ختمی در هر سه دوز باعث کاهش قند خون ناشتا نسبت به گروه کنترل دیابتی (P<0.05) و هم چنین بهبود دیس لیپیدمی (P<0.05) شد. بدین صورت که کاهش معنی داری سطوح کلسترول، تری گلیسرید وLDL و افزایش سطح HDL مشاهده شد. پس از پایان دوره، سطح قند خون ناشتا در گروه درمان با گلی بنکلامید نسبت به گروه کنترل دیابتی و دوز 200 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن عصاره، کاهش معنی­داری داشت (P<0.05). ولی بین میزان قند خون در گروه تحت درمان با دوز 400 و 800 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن نسبت به گروه درمان با گلی بنکلامید اختلاف آماری معنی داری وجود نداشت. نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که عصاره ی الکلی ریشه ختمی دارای اثرات کاهنده قند و چربی خون در رت های دیابتی شده با استرپتوزوسین است