گز شاهی ) Tamarix aphylla ( بهعنوان بادشکن، سایهبان و گیاه زینتی در باغها و فضای سبز کاربرد دارد. پدیده قهوهای شدن، عامل بازدارنده مهمی در مراحل مختلف ازجمله گندزدایی و باززایی گز شاهی میباشد. برای بهینه کردن شرایط گندزدایی و کنترل شرایط قهوهای شدن ریزنمونهها، آزمایشهایی با مواد گندزدا و ائوجینول برای گندزدایی ریزنمونههای ساقه فصل جاری و یکساله اجرا گردید. در ادامه القای پینه در محیط کشت دارای دو نوع اکسین 2,4-D و NAA بررسی شد. در آزمایش سوم نیز بهینهسازی محیط القای شاخساره در ریزنمونههای فصل جاری و یکساله بررسی گردید. بهترین تیمار گندزدایی برای کنترل آلودگیهای قارچی، باکتریایی و ترشح فنل از ریزنمونههای فصل جاری، استفاده از ترکیب 04 ثانیه اتانول همراه 14 دقیقه گندزدایی هیپوکلریت سدیم 24 درصد بود. محلولپاشی پایه مادری با قارچکش تیوفانات متیل نیز توانست به مقدار تقریبا 14 درصد آلودگی قارچی را نسبت به 4 درصد ائوجینول در محیط کشت به / شاهد کاهش دهد. کاربرد 41 صورت تزریقی سبب کاهش آلودگیها و ترشح فنل از ریزنمونه شد. غلظت یک میلیگرم در لیتر 2,4-D بیشترین میزان زندهمانی و القای پینه را در کمترین زمان ایجاد نمود. القای شاخساره در محیط کشت دارای دو میلیگرم در لیتر BA 4 میلیگرم در لیتر / و 1 IBA در ریزنمونههای حاصل از شاخه سال جاری و یکساله 4 درصد در محیط / انجام شد. بنابراین استفاده از مواد گیاهی جوانتر، محلولپاشی پایه مادری با قارچکش، استفاده از ائوجنول 41 کشت میتواند با کاهش پدیده قهوهای شدن و کنترل مناسب آلودگیها، ریزازدیادی درختچه گز شاهی را با استفاده از تنظیم کنندههای رشد مناسب فراهم کند.
