« شفاعت »از مباحث تفسیری کلامی است که آیات قرآن سبب طرح آن در میان متفکران اسلامی شده است. مباحث مربوط به شفاعت را می توان به دو دسته کلی شفاعت کنندگان و شفاعت شوندگان تقسیم کرد. اشاعره و معتزله،پیامبر اسلام را شفاعت کننده می دانند و درباره سایر شافیان نظریه خاصی ارایه نکرده اند. در مقابل، ملاصدرا موجودات متقدم در قوس نزول (مجردات عقلی) و صعود (انسان های کامل) را به دلیل واسطه فیض بودن،شفاعت کننده انسان ها و هادیان آنها به سوی خداوند می داند. پیامبر اسلام نیز به دلیل جامعیت اسما یی فاتح باب شفاعت است. معتزله، شفاعت را در ازدیاد نعمت های مؤمنان بهشتی، و اشاعره آن را در کاستن عذاب فاسقان و ظالمان نیز فراگیر می دانند. ملاصدرا ضمن نقادی نظریه معتزله، شفاعت را در کاهش عذاب دوزخیان نیز موثر م ی داند؛ البته در صورتی که افعال ناپسند آنها ملکه راسخ نگشته باشد
